რომელი ენა უნდა ვისწავლოთ - რუსული, ინგლისური, თუ ჩინური? - კვირის პალიტრა

რომელი ენა უნდა ვისწავლოთ - რუსული, ინგლისური, თუ ჩინური?

როცა რუსული ენის ცოდნაზე ჩამოვარდება ლაპარაკი, არ შეიძლება ოლღა ბებიას ცნობილი გამონათქვამი არ გაგახსენდეს - ”რუსულის სწავლას რა უნდა ბიჭო, მთელი რუსეთი რუსულად ლაპარაკობს”... იყო დრო, როდესაც რუსულ ენას ჩვენს ქვეყანაში ქართულზე უფრო პრესტიჟულად მიიჩნევდნენ, თანამედროვე საქართველოში კი ყველაფერი სხვაგვარადაა: რუსული ინგლისურმა ჩაანაცვლა, თუმცა კვლავ აქტუალურად რჩება კითხვა - უნდა იცოდნენ ქართველმა ბავშვებმა მავანთა მიერ ”ოკუპანტების ენად” შერაცხული ენა, თუ - არა?

ლევან ღვინჯილია - ენათმეცნიერი, ფილოლოგიის დოქტორი:

- რუსული ენა მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი ერის, დიდი კულტურის მქონე ხალხის ენაა. მე ვფიქრობ, რომ რუსული ენის ცოდნა ჩვენს მომავალ თაობებს მხოლოდ გაამდიდრებს. ყოფილ ხელისუფლებას და იმ განათლების სისტემას, რომელიც მათ შექმნეს, მიაჩნდა, რომ მთავარი ინგლისურის ცოდნაა და სხვა ყველაფერი მეორე პლანზე უნდა გადავწიოთ. ასევე გაუმართლებლად მიმაჩნია მოსაზრება, რომ ეს ოკუპანტების ენაა. თუ ასე ვიმსჯელებთ, მაშინ გერმანულიც უნდა მოვიძულოთ, რადგან ამ ენაზე ერთ დროს ფაშისტები ლაპარაკობდნენ. ენების ცოდნა ბავშვის უნარსა და სურვილზეც არის დამოკიდებული, მაგრამ სახელმწიფოს მოვალეობაა, დაინტერესებულ პირებს შეუქმნას შესაძლებლობა იმ ენის შესასწავლად, რომელიც მათ აინტერესებთ.

მაია მიმინოშვილი - გამოცდების ეროვნული ცენტრის დირექტორი:

- როგორც ვიცით, რუსული ენა საქართველოში თანდათან ავიწყდებათ, განსაკუთრებით, ახალ თაობას. მუდმივად კლებულობს იმ აბიტურიენტების რიცხვი, ვინც მისაღებ გამოცდებზე რუსულს ირჩევს, ჯერჯერობით კი მათი რაოდენობის მიხედვით რუსული ენა მეორე ადგილზეა. მე ვფიქრობ, რომ ჩვენმა ახალგაზრდობამ რუსული უნდა იცოდეს, რადგან ეს არის უმდიდრესი ენა. როცა გაქვს საშუალება ორიგინალში წაიკითხო დოსტოევსკი და ჩეხოვი, ამაზე კარგი რა შეიძლება იყოს? ინგლისურის, ან სხვა ენების ცოდნა სულაც არ უშლის ხელს რუსულის ცოდნას. დღეს სკოლებში არჩევითობის პრინციპი მოქმედებს, რუსული აღარ არის მიჩნეული სავალდებულო ენად, მაგრამ მისი ცოდნა მაინც საჭიროდ მიმაჩნია.

შოთა მალაშხია - საპარლამენტო უმცირესობის წევრი, ტერიტორიული მთლიანობის კომისიის თავმჯდომარის მოადგილე:

- ვფიქრობ, რომ რუსული ენის შესწავლა არანაირ კავშირში არ არის ჩვენი ქვეყნის ოკუპაციასთან. ოკუპაციას ახორციელებს რუსეთის დღევანდელი ხელისუფლება, რუსული ხელოვნება და ლიტერატურა კი სულ სხვა მოვლენად მიმაჩნია. ჩემი აზრით, საქართველოში სავალდებულო ენა უნდა იყოს ქართული, შემდეგ კი - ინგლისური, როგორც საერთაშორისო ენა. პრაგმატული თვალსაზრისითაც რომ ვიმსჯელოთ, ინგლისურის ცოდნა უკეთესია. ადრე, როცა საქართველო საბჭოთა კავშირის შემადგენლობაში იყო, რუსული ენა უფრო ინტენსიურად ისწავლებოდა, ახლა კი, არჩევითობის პრინციპი მოქმედებს, მგონი, ეს ყველასათვის მისაღებია, თუ რა თქმა უნდა, სკოლა სპეციფიკური არ არის. ჩემი აზრით, არანაკლებ გონივრული იქნება, თუ ჩვენი ხალხი ჩინურსაც შეისწავლის, რადგან მსოფლიოს ერთი მესამედი ამ ენაზე ლაპარაკობს. თუ დავაკვირდებით, ჩინეთის ეკონომიკის განვითარებას, ოცი-ოცდაათი წლის შემდეგ ეს ერთ-ერთი გავლენიანი ქვეყანა იქნება მსოფლიოში და ჩინური ენის ცოდნა არანაკლებ აუცილებელი და მნიშვნელოვანი გახდება...

ლალი მოროშკინა - სასჯელაღსრულების, პრობაციისა და იურიდიულ საკითხთა მინისტრის მთავარი მრჩეველი:

პირველ რიგში ვიტყვი, რომ ადამიანმა რაც უფრო მეტი ენა იცის, ეს მისი სიმდიდრეა. სხვათა შორის, საქართველოშიც ძალიან საინტერესო ენები და დიალექტები გვაქვს და მე სულ ვამბობ: არ შეიძლება მეგრელმა არ იცოდეს მეგრული ენა, ხოლო სვანმა - სვანური. მით უმეტეს, როცა დიდ ენებზე ვლაპარაკობთ, რუსული კი ნამდვილად დიდი ენაა. ჩემი, როგორც ამ ერის წარმომადგენლის აზრი შეიძლება ცოტა სუბიექტურადაც კი ჟღერდეს, მაგრამ მერწმუნეთ - ასეა. ჩვენს შემთხვევაში რუსულს უფრო დიდი მნიშვნელობა იმიტომ ენიჭება, რომ ეს არ არის მხოლოდ რუსეთის ენა, ეს არის მთელი კავკასიის ენა. მე კარგად ვიცი ამ რეგიონის პრობლემები, წლების განმავლობაში ამ საკითხებზე ვმუშაობ, მინისტრის მოადგილეც ვიყავი კონფლიქტების მოგვარების დარგში. სრულიად წარმოუდგენელია ჩახვიდე ოსებთან, ან აფხაზებთან და ინგლისურად დაელაპარაკო. რუსული იყო და არის კავკასიელების შემკვრელი ენა. დიპლომატიური მოლაპარაკებების პროცესში ძალიან დიდი მნიშვნელობა ენიჭება მხარეებს შორის უშუალო კონტაქტს, ჩემი აზრით, ეს ინგლისურის მეშვეობით ვერ მოხერხდება, ამ ენისადმი ჩემი ღრმა პატივისცემის მიუხედავად. რუსეთი არის ჩვენი მეზობელი, მასთან საერთო საზღვარი გვაკავშირებს და სხვა არჩევანი უბრალოდ არა გვაქვს. მარტივი ჭეშმარიტებაა, რომ მეზობლებს მათთვის გასაგებ ენაზე უნდა ელაპარაკო. იმის მიუხედავად, რომ დედაც და მამაც რუსეთიდან მყავს, ყველაფერი გავაკეთე, რომ ქართული მცოდნოდა, როგორც ჩემი მშობლიური ენა. ცუდი ნამდვილად არ იქნება, თუ ჩემს ქართველს შვილებს რუსული ენა ისევე კარგად ეცოდინებათ, როგორც მე ქართული ვიცი.

პ.ს. როგორც გავარკვიეთ, განათლების სამინისტროს პოზიციაც ასეთია: არჩევითობის პრინციპი ნარჩუნდება და ბავშვს ექნება უფლება აირჩიოს, რომელი ენის შესწავლა სურს. ჯერ-ჯერობით რუსული ენის სავალდებულო ენად ხელახლა დამკვიდრების საკითხი დღის წესრიგში არ დგასო, განგვიცხადეს სამინისტროს წარმომადგენლებმა

ხათუნა ჩიგოგიძე (სპეციალურად საიტისთვის)