ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლე იგვიანებს - კვირის პალიტრა

ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლე იგვიანებს

მეორე ეტაპის ტენდერი გადაიდო, გასაიდუმლოებულია კონკურსის პირობებიც

"ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლის" მეორე ეტაპის დაწყების ვადა ჯერაც უცნობია. გამარჯვებული სამშენებლო კომპანიები უკვე ივნისში უნდა გარკვეულიყო, მაგრამ ტენდერი გაურკვეველი ვადით გადაიდო. ამ დრომდე გასაიდუმლოებულია კონკურსის პირობებიც. სამშენებლო კომპანიებს არ აქვთ ინფორმაცია, რას უპირებთ დედაქალაქის მთავრობა. მათ ზარებს მერიაში აღარ პასუხობენ. გაურკვეველია თანხის ოდენობაც, რაც კომპანიებს მშენებლობის დასასრულებლად უნდა ასესხონ.

ივნისის დასაწყისში, როცა მერიამ "ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლის" მეორე ეტაპი ერთი თვით გადადო, ითქვა, რომ პროცესი სატენდერო დოკუმენტაციის შესწავლის გამო გაჭიანურდა. მაგრამ ერთთვიანი ვადაც მიიწურა და ამის შემდეგ მთავრობაში დაგვიანების მიზეზებზე აღარ საუბრობენ. არაოფიციალურ საუბრებში ისიც ითქვა, რომ სესხების გაცემას ბანკები ვერ რისკავდნენ და ტენდერიც ამიტომ გადადეს, თუმცა ამ მიზეზს სამშენებლო კომპანიები გამორიცხავენ. მათი თქმით, ამ პროექტის ფარგლებში სესხის გაცემით კომერციული ბანკები დაინტერესებული არიან და გაჭიანურების ნამდვილი მიზეზი სხვა არის.

გიორგი კაპანაძე (მენაშენეთა ასოციაციის ხელმძღვანელი): "ბანკებს კრედიტების გაცემა აწყობთ. ბევრ კლიენტს სესხი იმ ბინისთვის აქვს აღებული, რომლის მშენებლობაც დასრულებული არ არის. ბანკსაც ურჩევნია, კლიენტი სესხს თუ ვერ დაფარავს, სანაცვლოდ დასრულებული ბინა მაინც დარჩეს. ვფიქრობ, ტენდერის დაგვიანების მიზეზი სხვა უნდა იყოს. შესაძლებელია კომპანიებმა განაცხადებში არა მარტო ის მიწები შეიტანეს, სადაც დაუმთავრებელი მშენებლობები აქვთ, არამედი ისინიც, სადაც მშენებლობა დაწყებულიც არ არის და კომისიაში დოკუმენტაციის გადასინჯვა დაიწყეს.

შესაძლოა იყოს სხვა მიზეზიც: მერიაში ბევრი განაცხადი შევიდა და ამდენი ფული არ არის გათვალისწინებული. შესაძლოა პროექტები გადაარჩიონ, ის უბნები დატოვონ, რომელთა მიმართ მთავრობას მეტი ინტერესი აქვს და ინვესტორებზე გასაყიდად უკეთესია, ანუ თანხები უფრო სტრატეგიულ ობიექტებზე გადაანაწილონ. იმედი მაქვს, ტენდერის პირობები თვის ბოლომდე გაირკვევა".

კომპანია "არსის" დამფუძნებელი და მენაშენეთა ასოციაციის ყოფილი ხელმძღვანელი ირაკლი როსტომაშვილი ამბობს, რომ მერიის კომისიაში მართლაც ბევრი განაცხადი შევიდა, მაგრამ მათი გადარჩევა და გამოხშირვა არცთუ რთული საქმეა და დაგვიანების მიზეზი სხვა იქნება.

ირაკლი როსტომაშვილი (კომპანია "არსის" დამფუძნებელი): "რა ხდება მეორე ეტაპთან დაკავშირებით, ინფორმაცია არ გვაქვს. თავიდან ითქვა, რომ სამშენებლო კომპანიებზე 208 მილიონი დოლარი უნდა განაწილებულიყო. ეს ციფრი საიდან მოვიდა, ისიც არ ვიცი. უფრო მგონია, ეს იყო თანხა, რომლის გასასესხებლად ბანკები მზად იყვნენ. ახლა ამბობენ, რომ 50 მილიონი დოლარი უნდა გადანაწილდეს. მთავარი იყო ბანკების მზადყოფნა, ისინი თანახმა არიან და რატომ გაჭიანურდა, არ ვიცი. ჩვენ შეგვიძლია მხოლოდ ვარაუდებით ვისაუბროთ.

შესაძლოა ეს იყოს მიწის ფასი, რომელსაც დეველოპერები მერიას სთავაზობენ -800-900 დოლარი, რომელიც მერიამ სამი წლის შემდეგ, პროექტის დასრულების მერე უნდა გადაიხადოს. შესაძლოა ეს ფასი ეძვირებათ. მაგრამ მერიამ გამოსათავისუფლებელი მიწა დღევანდელი ფასით კი არ უნდა შეაფასოს, არამედ რა ეღირება ის სამი წლის შემდეგ. თუ ინვესტორს იმის იმედი არ ექნა, რომ მიწის ფასი მოიმატებს და 25%-იან მოგებას მაინც მოუტანს, მიწას არ იყიდის. ინვესტორმა კვადრატული მეტრი დღეს 500 დოლარად მაინც უნდა იანგარიშოს, რომ სამი წლის შემდეგ 900 დოლარად გაყიდოს.

ჯერ ამის თვითონ მერიაში უნდა სჯეროდეთ, ინვესტორი რომ დააჯერონ. იმედია, სწორ გადაწყვეტილებებს მიიღებენ და წარმატებულ პროექტს ბოლომდე განაგრძობენ. ამ საქმის ბევრი ცნობილი უცხოელი სპეციალისტი ამბობს, რომ მსგავსი მოდელი სხვა ქვეყნებშიც უნდა დაინერგოს. ჰილარი კლინტონის ვიზიტის მეორე დღესვე ბრიტანული საინვესტიციო ფონდიდან გამოგვეხმაურნენ, რომელთანაც მოლაპარაკება მქონდა და პროცესი შენელებული იყო, ახლა კი ისევ გააქტიურდნენ... იმედი მაქვს, პრიორიტეტულ უბნებსა და პროექტებს აარჩევენ და გადაწყვეტილებას თვის ბოლომდე მაინც მიიღებენ".

"ძველი თბილისის ახალი სიცოცხლის" პროექტით, დეველოპერებზე ბანკებმა კრედიტი მერიის თავდებობით უნდა გასცენ. ამ თანხით მათ დაწყებული მშენებლობები უნდა დაასრულონ და იქ ავარიულ სახლებში მცხოვრები თბილისელები შეასახლონ. პროექტის მიხედვით, გამოთავისუფლებული ძველი სახლები მერიის საკუთრებაში უნდა გადავიდეს, ის მათ დაანგრევს და გამოთავისუფლებულ მიწას ინვესტორებს შესთავაზებს. თუ სამშენებლო კომპანიამ ვალდებულება ვერ შეასრულა, მშენებლობა ვერ დაასრულა და ბინა ვერ გაყიდა, რისკის ქვეშ ბანკის ფული აღმოჩნდება.

ამიტომ ბანკები ამ საქმეს სიფრთხილით ეკიდებიან და კრედიტსაც საგულდაგულო შეფასების შემდეგ იძლევიან. სამშენებლო კომპანიებმა კრედიტი წლიური 18%-იანი განაკვეთით მიიღეს და მას როგორც სტანდარტულ სესხს, ისე დაფარავენ. სესხი სხვადასხვა ვადით გაიცემა -მაგალითად, პროექტისთვის, რომელიც ერთ წელიწადში უნდა დასრულდეს, ბანკისგან კრედიტს შესაბამისი ვადით მიიღებენ. ბანკების მუდმივი ზედამხედველობის ქვეშ მიმდინარეობს ის მშენებელობებიც, რომლებიც პირველი ეტაპის გამარჯვებულმა კომპანიებმა მათი ფულით განაახლეს. ზოგიერთი ბანკი ყოველთვიურად, თავის დასაზღვევად, პროცენტის გარდა, ე.წ. ძირი თანხიდან სამშენებლოს 10 ათას დოლარს ახდევინებს.

როგორც დეველოპერები ამბობენ, პროექტის შედეგად მოგებული დარჩება ბიუჯეტიც. ის თანხებს გადასახადების სახითაც იღებს. სახელმწიფო თანხას დეველოპერის მიერ ვალდებულებების შესრულების შემდეგ გადაიხდის. მანამდე გადასახადების სახით ორჯერ მეტ მოგებას მიიღებს. მერიას ქალაქის ცენტრში გამოთავისუფლებული 200 ათასი კვ.მ. მიწა უნდა დარჩეს, რასაც ინვესტორებს მიჰყიდის. პროექტის მეორე ეტაპში მონაწილეობაზე განაცხადი 33 დეველოპერმა შეიტანა (პირველ ეტაპში 11 კომპანია მონაწილეობდა, რომლებმაც სულ ბანკებიდან მერიის გარანტიით 53 მილიონი ლარის სესხი მიიღეს).

ნონა ქლივიძე