ბანკებისადმი პრეტენზიების ნახევარი საფუძვლიანია
მეექვსე თვეა, მოქმედებს საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისთვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესი. გარდა ამისა, ბანკებმა მიღებული პრეტენზიების სტატისტიკა საქართველოს ეროვნულ ბანკს ყოველთვიურად უნდა მიაწოდონ.ბანკის მიერ ხელშეკრულების რომელიმე პუნქტის დარღვევის ან მომსახურებით უკმაყოფილების შემთხვევაში, მომხმარებელი კომერციულ ბანკს პრეტენზიას ზეპირად, წერილობით ან ელექტრონული ფორმით წარუდგენს და პასუხი განსაზღვრულ ვადაში უნდა მიიღოს. თუ მომხმარებელი მიიჩნევს, რომ მისი უფლებები დაირღვა და გასაჩივრებისას სათანადო პასუხი არ გაუციათ, კონსულტაციისთვის შეუძლია ეროვნული ბანკის მომხმარებელთა უფლებების დაცვის განყოფილებას მიმართოს. გარდა ამისა, განყოფილებას უშუალოდ შეუძლია პრეტენზია მიიღოს, განიხილოს და მომხმარებელს გადაწყვეტილება აცნობოს.
ბანკების მიმართ მომხმარებელთა პრეტენზიების დაახლოებით ნახევარი საფუძვლიანია, - ეს დასკვნა საქართველოს ეროვნული ბანკის (სებ) მიერ მონიტორინგის შედეგად გაკეთდა. ივნისი-სექტემბრის მონაცემებით, ბანკებში 893 საჩივრიდან საფუძვლიანი აღმოჩნდა 454 (368 უსაფუძვლოდ მიიჩნიეს, ხოლო 71-ის განხილვა ჯერ არ დასრულებულა).
სპეციალისტთა ნაწილი მაჩვენებელს ლოგიკურს უწოდებს, რადგან საქართველოში ბანკების საქმიანობით უკმაყოფილოთა რიცხვი საკმაოდ მაღალია. ჩვენ დავინტერესდით, როგორ აფასებენ მონიტორინგის შედეგებს ეროვნულ ბანკში.
ლაშა გზირიშვილი (სებ-ის მომხმარებელთა უფლებების დაცვის განყოფილების უფროსი): "კომერციული ბანკების მიერ საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისთვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესი“ წლეულს პირველ ივნისს შევიდა ძალაში. მისი მთავარი მიზანია ფინანსური სექტორის გამჭვირვალობა, კონკურენტული გარემოს ჩამოყალიბება... პირველი თვეების შედეგების მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ვფიქრობთ, ეს მიზანი მიღწეულია. გამოიკვეთა ისეთი პრობლემებიც, რომლებსაც არსებული წესი ვერ ფარავს, თუმცა ამ ეტაპზე რეგულაციის გადახედვის საჭიროება არ დგას.
პრეტენზიების სტატისტიკის ნახვა ეროვნული ბანკის საიტზეა შესაძლებელი. სტატისტიკიდან ჩანს, რომ უკმაყოფილების საგანი უმეტესად მომსახურების საკომისიოები, ჯარიმები და კონკრეტული ტრანზაქციებია. დიდი ნაწილი ეთმობა მომსახურების ხარისხს. აღსანიშნავია, რომ პრეტენზიები სამართლიანად მიიჩნიეს თავად კომერციულმა ბანკებმა და მომხმარებელთა მოთხოვნების უმეტესობა დააკმაყოფილეს.
რეგულაციის შემუშავება 2010 წელს დაიწყო, ამაში თავიდანვე ჩართული იყვნენ კომერციული ბანკები და ეს საკითხი მათთვის სიახლე არ ყოფილა. სტატისტიკა მეტყველებს, რომ წესის ამოქმედებით, საცალო საბანკო პროდუქტების კუთხით, ბანკები ერთნაირ კონკურენტულ პირობებში აღმოჩნდნენ".
ცნობისთვის: ინფორმაციის მიწოდების წესის თანახმად ბანკები ვალდებული არიან, ხელშეკრულებებში მიუთითონ კრედიტითა და დეპოზიტით სარგებლობასთან დაკავშირებული ყველა ფინანსური ხარჯი, ეფექტური საპროცენტო განაკვეთი, ინფორმაცია სავალუტო რისკებზე, ხელშეკრულების პირობების ცვლილების წესი.
პრეტენზიები კომერციული ბანკებისადმი
- ივნისში ბანკებში სულ 239 პრეტენზია შევიდა, მომდევნო თვეებში კი, შესაბამისად, 174, 255 და 225.
- პრეტენზიის ხასიათის მიხედვით ლიდერებია ადმინისტრაცია/მომსახურება (თვეების მიხედვით ივნისიდან სექტემბრამდე - 47; 34; 29; 21), მომსახურების საკომისიოები (81; 39; 26; 34), ტრანზაქციები (27; 28; 123; 82), ჯარიმები და ვადაგადაცილების საკომისიოები (33; 24; 26; 38).
ხათუნა ჩიგოგიძე