ეს სტატია თავდაპირველად გამოქვეყნდა ISET Economist ბლოგზე, რომელზეც ქვეყნდება ეკონომიკის საერთაშორისო სკოლის მიერ მომზადებული სტატიები სამხრეთ კავკასიის ეკონომიკური განვითარების შესახებ.
ექვსი ერის ჩემპიონატი არის ყოველწლიური ტურნირი რაგბიში, რომელშიც ევროპული ერების ექსკლუზიური კლუბი მონაწილეობს: ინგლისი, საფრანგეთი, ირლანდია, იტალია, შოტლანდია და უელსი.
დავუშვათ, რომ ძმას 1000 ლარი ასესხეთ. ბუნებრივია, რომ ოჯახის წევრზე გაცემული სესხი უპროცენტოა. ერთ დღესაც ძმამ დაგირეკათ და ვალის დაბრუნების ორი თარიღიდან ერთის არჩევა შემოგთავაზათ: დღეს ან ზუსტად ერთი წლის შემდეგ. რომელს აირჩევდით?
ქართველი ახალგაზრდები, რომლებიც ხშირ შემთხვევაში არ ფლობენ ინფორმაციას შრომის ბაზრის მდგომარეობის შესახებ, პროფესიის არჩევისას გადაწყვეტილებას მარტივად, იმიტაციის გზით იღებენ: „თუ წარმოდგენა არ გაქვს, რა მოიმოქმედო, გააკეთე ის, რასაც ყველა დანარჩენი აკეთებს“. თუ ყველა სწავლობს სამართალს, ალბათ არის მასში რაღაც კარგი. განა შესაძლებელია ამდენი ადამიანი ცდებოდეს?!
წინასაარჩევნოდ ნაციონალური მოძრაობის მიერ საბიუჯეტო გადახარჯვაზე საუბრისას ლოგიკურად ჩნდება კითხვა: იქნებ, მეორეს მხრივ, ქართული ოცნების მთავრობამ გაატარა ზედმეტად კონსერვატული პოლიტიკა დანახარჯების საჭიროზე მეტად შემცირებით? წინა მთავრობის სამშენებლო პროექტები (მაგალითად, შუშის ხიდი მტკვარზე, პარლამენტის ახალი შენობა ქუთაისში და პრეზიდენტის სასახლე) საზოგადოების მხრიდან მძაფრი კრიტიკის საგანი არჩევნებამდე დიდი ხნით ადრე გახდა. მაშინ როცა საზოგადოებრივი სამშენებლო პროექტების კრიტიკა ჩვეულებრივი დემოკრატიული პროცესის ნაწილია, შესაძლოა ქართული ოცნების მიერ წინა მთავრობის "ქრონიკული გადახარჯვის" წინასაარჩევნო კამპანიის ერთ-ერთ მთავარ არგუმენტად ქცევა არცთუ სავსებით გამართლებული იყო. ახლადარჩეულმა მთავრობამ ამით თავადვე მიაჯაჭვა საკუთარი თავი ისეთ პოლიტიკას, რომელიც უეჭველად გამოიწვევდა მშპ-ს ზრდის ტემპის მკვეთრ შემცირებას.
2013 წლის განმავლობაში საქართველოში ცხარე დებატები მიმდინარეობდა ეკონომიკური ზრდის ტემპის შენელების მიზეზებთან დაკავშირებით. ახალი მთავრობა (ქართული ოცნება) ამას ძველს (ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას) აბრალებდა, ძველი კი – ახალს და თანდათან იზრდებოდა ორივე პარტიით უკმაყოფილო ადამიანთა რიცხვიც.
ამგვარ პოლიტიკური "თითის მიშვერის" პროცესში გასაკვირი არაფერია, თუმცა "კოჰაბიტაციისას" ეკონომიკური ზრდის ტემპის შემცირება მაინც ბადებს გარკვეულ კითხვებს: რომელმა სექტორებმა ითამაშეს მნიშვნელოვანი როლი ზრდის ტემპის შემცირებაში და რამდენადაა პასუხისმგებელი ამ ყველაფერზე ქვეყნის შიდაპოლიტიკური დაპირისპირება?
"ჰამაკები — ხაშურში, ნაზუქი და თონის პური— სურამში, კალათები და ხის ჭურჭელი— შროშამდე და თიხის ჭურჭელი— შროშაში" - იქცევიან თუ არა მოვაჭრეები რაციონალურად, როცა ისინი კონკურენტის მეზობლად იწყებენ ვაჭრობას?