"საქართველოს მოქალაქეებს დემოკრატიული პროცესების რწმენა უნდა ჰქონდეთ" - კვირის პალიტრა

"საქართველოს მოქალაქეებს დემოკრატიული პროცესების რწმენა უნდა ჰქონდეთ"

"განსხვავებული მოსაზრებების გამოთქმის უფლება უნდა ჰქონდეს ნებისმიერ მოქალაქეს, მას არ უნდა ჰქონდეს შიში შურისძიებისა ან სხვა ზემოქმედებისა"

- ნამდვილად კარგად დივერსიფიცირებული ბევრი გამოცემა გაქვთ სხვადასხვა სფეროზე. იმის გათვალისწინებით, რომ სხვადასხვა სფეროში მუშაობთ, ალბათ, რეკლამაზე კარგად ხართ ორიენტირებული. ვიდრე დიპლომატი გავხდებოდი, მცირე ხნით ჟურნალისტად ვიმუშავე. ჩემი კარიერის განმავლობაში ბევრ ჟურნალისტსა და მედიასაშუალებასთან მქონია ურთიერთობა. ჩემთვის ძალზე საინტერესოა ვესტუმრო ისეთ გამომცემლობას, რომელიც ამ სფეროს არა მხოლოდ როგორც დემოკრატიის ნაწილს ან ინფორმაციულ ინსტრუმენტს, არამედ ასევე როგორც მომგებიან საქმესა და წამოწყებას, ისე უყურებს.

KvirisPalitra.Geსაქართველო პატარა ქვეყანაა მცირე ეკონომიკით და ამავე დროს, საკმაოდ განსხვავებული საზოგადოებით, აქ ხალხს მრავალი სხვადასხვა ინტერესი აქვს. მე ძალიან მომწონს, რომ თქვენ დროის ამ მცირე მონაკვეთში მოახერხეთ გაზეთს საზოგადოების ყველა ფენის ინტერესიც დაეკმაყოფილებინა, ე.ი. ყოფილიყო ობიექტური და ამავე დროს მომგებიანიც, - ეს სიტყვები ამერიკის შეერთებული შტატების ელჩმა, ბატონმა ჯონ ბასმა ,"პალიტრის" საგამომცემლო სახლში სტუმრობისას, ვიზიტის მეგობრულ-გაცნობით ნაწილში წარმოთქვა. როგორც ჩანს, ბატონი ელჩის გამოცდილებამაც თავისი როლი შეასრულა (დიპლომატობამდე მცირე ხნით ბასი ჟურნალისტი იყო) და ქართულ მედიაში არსებული სიტუაციით სიღრმისეული და ამასთან, კომპეტენტური დაინტერესებაც გამოიჩინა.

ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოს დელეგაციამ (რომელშიც ბატონ ელჩთან ერთად საელჩოს პრესის ატაშე, ქალბატონი კარენ რობლი და სხვა ოფიციალური პირებიც შედიოდნენ) ,"პალიტრის" ყველა სართული და რედაქცია "კვირის პალიტრის" მთავარ რედაქტორთან ერთად გულდასმით დაათვალიერა. ჩემთვის სასიამოვნო სიურპრიზი იყო ის ფაქტი, რომ ელჩიც და ატაშეც საქმეში ჩახედული ადამიანის ინტერესს ამჟღავნებდნენ, როგორ ხდება ახალი ამბების განაწილება და დივერსიფიკაცია რადიო "პალიტრაში"; რა წილით არის გაჯერებული სხვადასხვა ხასიათის ახალი ამბები სააგენტო "ინტერპრესნიუსის" ბიულეტენებში; რა კრიტერიუმებით ვარჩევთ ჟურნალებისთვის რუბრიკებს; აღარაფერს ვამბობ ტიპოგრაფიის ნიუანსებსა და პრესის გავრცელების პრობლემებზე საქართველოში, რომლის შესახებაც ელჩს, სხვათა შორის, ამომწურავი ინფორმაცია აქვს და დიპლომატებისთვის დამახასიათებელი ორაზროვნების გარეშე კონკრეტული და ცალსახა პოზიცია დააფიქსირა. თუ შეერთებული შტატების საელჩოს ამ უბრალო და ამასთან, ორმხრივად მნიშვნელოვან მაგალითს საქართველოში აკრედიტებული დიპლომატიური კორპუსიც მიჰბაძავს, ქართულ მედიაზე გაცილებით ფართო და მოცულობითი შეხედულებები ექნებათ, ისევე როგორც ქართულ მედიას მათ შესახებ.

ამავე ვიზიტის ფარგლებში საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების სრულუფლებიანმა ელჩმა, ჯონ ბასმა "კვირის პალიტრას" ექსკლუზიური ინტერვიუც მისცა. ცხადია, სტუმართან საუბარი საქართველოს პრეზიდენტის ამერიკაში ვიზიტსა და მოცემულ გეოპოლიტიკურ ვითარებაში საქართველოს პერსპექტივების შესახებ დავიწყეთ:

- საქართველოს პრეზიდენტი ამჟამად ამერიკის შეერთებულ შტატებში იმყოფება. ისეთი შთაბეჭდილება იქმნება, რომ პოსტსაბჭოთა სივრცეში რუსეთის გააქტიურების პარალელურად სააკაშვილი ამერიკის მაღალი წრეების ყურადღების მიპყრობას ცდილობს. ეს შთაბეჭდილება კიდევ უფრო გაამძაფრა საქართველოს პრეზიდენტის ინტერვიუმ ჟურნალ ,,თაიმში", სადაც სააკაშვილი საქართველოში არსებულ საფრთხეებზე ლაპარაკობს და შიშობს, უკრაინისა და ყირგიზეთის შემდეგ მისი ჯერი არ დადგეს. თქვენ როგორ აფასებთ შექმნილ ვითარებას?

- უპირველესად ვიტყვი, რომ საქართველოს ნამდვილად აქვს საფუძველი, თავი უსაფრთხოდ არ იგრძნოს. მისი ტერიტორიების 20% ოკუპირებული აქვს უცხო სახელმწიფოს ჯარს, რომელიც აქ არავის დაუპატიჟებია. მაგრამ მიუხედავად კონფლიქტებისა და ჩვენი მცდელობისა, კონფლიქტები მოგვარდეს, თქვენ მიერ ნახსენები სამივე ქვეყანა სხვადასხვა ჭრილში უნდა განიხილებოდეს. ხელისუფლების შეცვლის ის გზა, რომელიც უკრაინაში აირჩიეს, ძალზე განსხვავდება იმისგან, რაც ყირგიზეთში მოხდა. აშკარაა ისიც, რომ პრეზიდენტ იანუკოვიჩს ცვლილებები შეაქვს პოლიტიკურ კურსში, ის უკრაინის კურსს მისდევს იმისდა მიუხედავად, რისი სურვილი შეიძლება ჰქონდეს რუსეთის მთავრობას. ნამდვილად ვერ ვხედავ ისეთ ტენდენციას, რომ საქართველო, ბრჭყალებში რომ ვთქვათ, შემდეგი იყოს.

KvirisPalitra.Geიმისათვის, რომ საქართველომ თავი დაცულად იგრძნოს და მოვლენების მსგავსი განვითარება არ მოხდეს, აუცილებელია ქვეყანაში დემოკრატიული ინსტიტუტებისა და დემოკრატიული კულტურის განვითარება. საქართველოს მოქალაქეებს დემოკრატიული პროცესების რწმენა უნდა ჰქონდეთ. თუ ხელისუფლების შეცვლას გადაწყვეტენ, თუკი გადაწყვეტენ, რომ მთავრობის ესა თუ ის ქმედება ან მისი მხარდაჭერა არ არის საკმარისი, ეს საარჩევნო ყუთთან უნდა გააკეთონ და არა სხვა ფორმით.

- პირადად ჩემთვისაც მისასალმებელი იქნება და გულწრფელად მინდა, საქართველოში ისეთი ვითარება იყოს, როდესაც ხალხს ხელისუფლების შეცვლისთვის არჩევნების გარდა სხვა გზა არ ექნება, მაგრამ ფაქტი ის არის, რომ საკმაოდ დაძაბულ პერიოდში გვიწევს ცხოვრება. აქედან გამომდინარე, რაკიღა საქართველოს პრეზიდენტი შიშობს, შემდეგი შესაძლოა მე ვიყოო, ჩემთვის ეს რაღაცის ნიშანია. შეიძლება, ის არ არის დარწმუნებული, რომ საქართველოში დემოკრატია სრულად არსებობს, ან შესაძლოა, ის სხვა ფაქტორებსაც გულისხმობს, რაც შეიძლება ჩვენი ჩრდილოელი მეზობლისგან მომდინარეობდეს. მოდი, საკითხი პირდაპირ დავაყენოთ: თქვენი აზრით, როგორია დღეს საქართველოში დემოკრატიის ხარისხი ან  უპირველესად რა უნდა გაკეთდეს, რომ ხალხს ცვლილებებისთვის, გარდა არჩევნებისა, სხვა გზა არ ჰქონდეს?

- საქართველოში დემოკრატიის ის ხარისხია, როდესაც იმ დემოკრატიული ჩარჩოდან - ინსტიტუტებიდან, კანონებიდან, შესაბამისი ინსტიტუციებიდან - ისეთ ეტაპზე გადადის, სადაც ეს ყველაფერი დემოკრატიულ კულტურაზე აისახება. ამის პარალელურად აუცილებელია კანონის უზენაესობის განმტკიცება, რათა  ქვეყანაში დამკვიდრდეს ისეთი პრინციპი, რაზეც ამერიკაში ვამბობთ, სამართალი ბრმა არისო; ანუ, ის არ არჩევს თანამდებობის პირსა და რიგით მოქალაქეს, სამართალი და კანონი ყველასთვის ერთნაირად მოქმედებს. საქართველომ პირველი ეტაპი პროცესისა გაიარა - შექმნილია ინსტიტუციები, შექმნილია ძირითადი  სამართლებრივი ჩარჩო, მაგრამ ამ პროცესის შემდგომ განვითარებას აფერხებს ის, რომ ყველა სეგმენტი საზოგადოებისა, რომელსაც შესაძლებელია ნაწილობრივ რომელიმე გარეშე ძალაც უჭერდეს მხარს, არ არის ნამდვილად ერთგული ამ დემოკრატიის დამკვიდრებისა.

არიან ისეთი ელემენტებიც, რომლებსაც შესაძლოა უფრო მეტად ხელისუფლებაში მოსვლა უნდათ, ვიდრე ინსტიტუტების დამკვიდრება, ისეთი ინსტიტუტებისა, რომლებიც მთავრობას ხალხთან ანგარიშვალდებულს ხდის. ეს არის გამოწვევა ყველასთვის საქართველოს საზოგადოებაში მაშინ, როდესაც არსებობენ ისეთი ძალები და ტენდენციები, პროცესის საწინააღმდეგოდ რომ მუშაობენ. ეს განსაკუთრებულ პასუხისმგებლობას აკისრებს პროცესის თითოეულ მონაწილეს. მთავრობა სკრუპულოზური უნდა იყოს კანონის უზენაესობის დამკვიდრებაში და ხელს უწყობდეს განსხვავებული მოსაზრების პარტიებისთვის კონკურენტუნარიანი გარემოს შექმნას. განსხვავებული მოსაზრებების გამოთქმის უფლება უნდა ჰქონდეს ნებისმიერ მოქალაქეს, მას არ უნდა ჰქონდეს შიში შურისძიებისა ან სხვა ზემოქმედებისა.

KvirisPalitra.Geის ძალები კი, რომლებიც მთავრობის გარეთ არიან, ანუ არ არიან ხელისუფლებაში, უნდა მონაწილეობდნენ ყველა ამ პროცესში, რადგან გრძელვადიან პერსპექტივაში ეს მხოლოდ სიკეთეს მოიტანს. არა მგონია, სწორი იყოს პროცესისგან გამიჯვნა და თქმა, რომ "ჩვენ არა ვართ მონაწილენი". ეს კონკურენტუნარიან გარემოს ვერ შექმნის, პირიქით, დაასუსტებს.

რა სტადიაზეა ამჟამად საქართველო? ჩემი აზრით, საქართველომ უკანასკნელი ხუთი წლის განმავლობაში შთამბეჭდავ შედეგებს მიაღწია. განსაკუთრებით, თუ შევადარებთ პოსტსაბჭოთა ქვეყნებს. სამუშაო კვლავ ბევრია, განსაკუთრებით კი ის ქმედებებია არასასურველი, ზოგიერთი მოქალაქე და უწყებებიც კი რომ ავლენენ და რაც არ არის თანხვედრაში მთავრობის ოფიციალურად დეკლარირებულ პოლიტიკასთან. ადამიანის უფლებათა დაცვის ანგარიშში, რომელიც ამას წინათ გამოქვეყნდა, ჩვენ აღწერილი გვაქვს ზოგიერთი კონკრეტული შემთხვევა.

- მათგან ყველაზე თვალსაჩინოს ხომ ვერ გაიხსენებდით?

- ეს შემთხვევები მოიცავს მედიის არასრულ თავისუფლებას, როდესაც ჟურნალისტებს არ ჰქონდათ საშუალება, გაეშუქებინათ სხვადასხვა ფაქტი და მათზე ზეწოლას ახდენდნენ; შეინიშნება ობიექტურობის ნაკლებობა იმ ფაქტების გამოძიებაში, რომლებიც სამართალდამცველთაგან უფლებამოსილების გადამეტებას უკავშირდება, იქნება ეს ნოემბრის ცნობილი მოვლენები თუ მისი შემდგომი პერიოდი.

- რაკიღა მედიის არასრული თავისუფლება ახსენეთ, ქართული პრესისთვის ძალზე მტკივნეულ და საჭირბოროტო საკითხსაც შევეხებით, კერძოდ, პრესის გავრცელებაში ბოლო დროს შექმნილ პრობლემებს. საქმე ის არის, რომ თბილისის მერიამ ტენდერის გარეშე გადასცა ჯიხურების განსათავსებელი ადგილები ხელისუფლებასთან დაახლოებულ კომპანიას, რის გამოც გაუმჭვირვალე და არაჯანსაღი გარემო შეიქმნა. გაზეთის გავრცელება, მოგეხსენებათ, პრესის საარსებო წყაროა. მონოპოლისტობის შემთხვევაში მთავრობას ეძლევა ბერკეტი ის გაზეთი გაავრცელოს, რომელიც უნდა და პირიქით, არასასურველი გაზეთის გაყიდვა შეზღუდოს. გასულ კვირას ქართული პრესის წარმომადგენლებმა ერთობლივად შეიმუშავეს კანონპროექტი, რომელსაც საპარლამენტო ძალებიდან ქრისტიან-დემოკრატები გამოეხმაურნენ და იმედი გვაქვს, საღად მოაზროვნე დეპუტატები მხარს დაგვიჭერენ და ამ კანონის მიღებით პრესის გავრცელება ერთხელ და სამუდამოდ გამჭვირვალე გახდება.

- თქვენ უაღრესად მნიშვნელოვან საკითხს შეეხეთ. ცხადია, ამ საკითხში სრული გამჭვირვალობაა საჭირო და არა მხოლოდ პრესის გავრცელების სფეროში. გამჭვირვალობა საჭიროა ყველა გადაწყვეტილების მიღების პროცესში.

ხელისუფლების ყველა გადაწყვეტილება მოსახლეობას უნდა მიეწოდოს და განემარტოს. მკაფიოდ უნდა იქნეს ახსნილი ისიც, თუ რატომ გადაწყდა ესა თუ ის საკითხი და ამის შემდეგ კითხვები უპასუხოდ არ უნდა დარჩეს. ეს საკითხი მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ დემოკრატიის, არამედ ეკონომიკის განვითარებისთვისაც. ეკონომიკა ხომ ინვესტიციებით უნდა გაძლიერდეს. ინვესტორებისა და ბიზნესმენებისთვის თამაშის წესები გახსნილი, განმარტებული და დაცული უნდა იყოს. მათ პერსპექტივებზე სრული წარმოდგენა უნდა ჰქონდეთ. ეს ის სფეროა, რომელზეც საქართველოს მთავრობამ მუშაობა უნდა გააძლიეროს, რათა მეტ პროგრესს მიაღწიოს.

KvirisPalitra.Ge- თქვენ ძალზე საინტერესო და ამავე დროს ფაქიზ თემას შეეხეთ, როდესაც დემოკრატიაზე, გამჭვირვალობასა და ამ პროცესებში შიდა თუ გარე ძალების შესაძლო მოქმედება ახსენეთ. დღეს საქართველოში სოციალური ფონი, რბილად რომ ვთქვათ, კარგი არ არის, არ არის მყარი საზოგადოებრივი ინსტიტუტები, სუსტია კომუნიკაცია ხელისუფლებასა და საზოგადოებას შორის, ზოგჯერ რეფორმა თუ გადაწყვეტილება არსით დადებითია, მაგრამ ხან ნებსით თუ უნებლიეთ ხელისუფლება ვერ ახერხებს მის ახსნას და მიტანას მოსახლეობამდე. აქედან გამომდინარე, ალბათ, ქვეყანაში დემოკრატიის ხარისხი და მისი განვითარება პირდაპირ კავშირშია  იმ გეოპოლიტიკურ ვითარებასთან, რომელშიც იგი ამჟამად არის. ხშირად ხელისუფლება ცდილობს, როგორმე გადაფაროს უსამართლო ფაქტები იმით, რომ ქვეყანა საომარ ვითარებაშია და ეს სახელმწიფო ინტერესებს სჭირდება, რომ "ახლა ამის დრო არ არის", რომ ამა თუ იმ საკითხს "რუსეთის აგენტები ლობირებენ". ასე რომ, დგება ხოლმე არჩევანი დემოკრატიასა და სახელმწიფო ინტერესებს შორის. რამდენად შეიძლება გაიმიჯნოს ერთმანეთისგან ეს ორი საკითხი - დემოკრატია და სახელმწიფო ინტერესები? საზოგადოდ, შეიძლება კი საკითხის ასე დაყენება?

- კონკრეტული დაძაბულობის დროს ნამდვილად შეიძლება შეიქმნას ისეთი მდგომარეობა, რომ წინააღმდეგობა იყოს დემოკრატიასა და ეროვნული უსაფრთხოების თემებს შორის. ისეთ ჩამოყალიბებულ დემოკრატიულ სახელმწიფოშიც კი, როგორიც შეერთებული შტატებია, ჩვენ ხშირად გვაქვს დისკუსია ეროვნულ უსაფრთხოებასთან დაკავშირებულ ზომებზე. ალბათ, თქვენ იცით იმ დისკუსიის შესახებ, რომელიც მიმდინარეობს შეერთებულ შტატებში გუანტანამოში არსებული დაწესებულების გამო. ეს არის კარგი მაგალითი იმისა, თუ როგორ აღიქვამს საზოგადოების სხვადასხვა ფენა სხვადასხვა პრიზმაში ერთსა და იმავე პროცესებს.

საქართველოსთვის, რომელიც კვლავ გარდამავალი დემოკრატიის ქვეყანაა, პოტენციალი იმისა, რომ ეროვნული უსაფრთხოების თემაზე დისკუსია გახდეს დამაბრკოლებელი და კოროზიის გამომწვევი დემოკრატიისთვის, უფრო მაღალია. ჩემი აზრით, ეს დამატებით პასუხისმგებლობას ანიჭებს პოლიტიკური დისკუსიის ყველა მონაწილეს და, რასაკვირველია, ხელისუფლებას, რომელმაც შეიძლება ეროვნული უსაფრთხოების თემა უპასუხისმგებლოდ გამოიყენოს. ამის მაგალითია ის გადაცემაც, ტელეკომპანია "იმედის" ეთერში გასულ თვეში რომ გავიდა. ეს იყო მაგალითი იმ მნიშვნელოვანი დისკუსიის უპასუხისმგებლოდ გამოყენებისა, რომელიც საზოგადოებაში მიმდინარეობდა. გადაცემის შინაარსი არც შემეცნებითი და არც გასართობი ხასიათისა არ ყოფილა.

- და თუ ეს უპასუხისმგებლობა ხელისუფლებას უკავშირდება? ახლახან გავრცელებული ინფორმაციით, ბრიტანელმა ექსპერტებმა "იმედის" პასუხისმგებელი პირების სატელეფონო საუბრის ჩანაწერის ავთენტურობა დაამტკიცეს. ჩანაწერის თანახმად, პრეზიდენტი სააკაშვილი გადაცემის ამ სახით ეთერში გაშვების მომხრე იყო.

- არა მგონია, ჩემთვის ჰიპოთეტური მსჯელობა სასარგებლო იყოს, მაგრამ ვიტყოდი, რომ განვითარების პროცესში მყოფი დემოკრატიისთვის არ არის სასარგებლო, თუ ხელისუფლებაში მყოფი პირი განსაზღვრავს სატელევიზიო გადაცემის შინაარსს.…

- როგორც პრეზიდენტმა ობამამ ბრძანა, თანამედროვე სამყაროში არ არის ადგილი სახელმწიფოებზე გავლენების გადანაწილებისთვის. თუმცა პოსტსაბჭოთა სივრცეში რუსეთის მხრიდან ასეთი ტენდენცია შეინიშნება. რონალდ ასმუსი თავის გახმაურებულ წიგნში აგვისტოს ომის შესახებ წერს, რომ ამ ომის მთავარი მიზეზი არ ყოფილა არც ეთნიკური კუთვნილება, არც აფხაზეთი და არც სამხრეთი ოსეთი. ეს იყო ომი საქართველოს დასავლეთისკენ სწრაფვის ჩასახშობად. ბოლო დროს, როდესაც გააქტიურდა კავშირი რუსეთსა და საქართველოს გარკვეულ პოლიტიკურ პირებს შორის, ეს უკანასკნელნი ნეიტრალიტეტზე ალაპარაკდნენ, ოღონდ უცნაურია, რომ ეს ცნება მხოლოდ ნატოზე უარის თქმას გულისხმობს.

- უპირველეს ყოვლისა, ვიტყვი, რომ შეერთებული შტატები და პრეზიდენტი ობამა გავლენის სფეროების გადანაწილების აზრს უარყოფენ. ჩვენ გავაგრძელებთ იმ ფუნდამენტური პრინციპების დაცვას, რომლებსაც უკანასკნელი ოცი წლის განმავლობაში ვუჭერდით მხარს. ამ პრინციპების უმნიშვნელოვანესი ნაწილია სამყაროს ამ ნაწილში მდებარე თითოეული ქვეყნის უფლება, თავად გააკეთოს არჩევანი უსაფრთხოების სისტემისა და ქვეყნის მოწყობის თვალსაზრისით. ალბათ, გახსოვთ, რომ უკანასკნელი ოცი წლის განმავლობაში ამერიკის შეერთებულ შტატებში ხელისუფლება იცვლებოდა, მაგრამ მიუხედავად იმისა, დემოკრატები მოდიოდნენ ხელისუფლებაში თუ რესპუბლიკელები, მიდგომა ამ საკითხთან არ შეცვლილა.

ამიტომ ვუჭერთ მხარს საქართველოს სწრაფვას, გახდეს ნატოს წევრი, ამიტომ დავუჭირეთ მხარი როგორც ალიანსის წევრმა ბუქარესტის სამიტის განცხადებას, რომელსაც თქვენც და თქვენი მკითხველიც კარგად იცნობთ და სადაც ნათქვამია, რომ საქართველოც და უკრაინაც გახდებიან ნატოს წევრები. სწორედ ეს პოტენციური წევრობა გახდა ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი საკითხი ჩვენსა და რუსეთს შორის უთანხმოებისა. ჩვენ კვლავაც არა მარტო მხარს დავუჭერთ თქვენს სწრაფვას ნატოსკენ, არამედ გავაგრძელებთ აქტიურ მუშაობას საქართველოს მთავრობასთან, რომ საქართველომ ნატოს სრულ წევრობას მიაღწიოს. ის, რაც გასაკეთებელია იმისათვის, რომ საქართველო ნატოს სრულუფლებიანი წევრი გახდეს, ეხება ზუსტად იმ თემებს, რაზედაც ჩვენ ზემოთ ვისაუბრეთ, კერძოდ, გამჭვირვალობასა და მთავრობის ანგარიშვალდებულებას ხალხთან.

- ბრძანეთ, რომ ერის უფლება, დამოუკიდებლად აირჩიოს სასურველი უსაფრთხოების სისტემა და ქვეყნის მოწყობის კონცეფცია, ხელშეუხებელია. ასე მიაჩნია ამერიკის შეერთებული შტატების ადმინისტრაციას, მაგრამ ვშიშობ, რომ არის სხვა დიდი ქვეყანა, სადაც მთლად ასე არ ფიქრობენ. ასეთ შემთხვევაში ამ უფლებას საფრთხე ხომ არ ემუქრება? თუ ასეა, რას მოიმოქმედებს შეერთებული შტატები ამ უფლების დასაცავად?

- ვფიქრობ, ერის თვითგამორკვევის უფლებას საფრთხე შეიძლება დაემუქროს იმ შემთხვევაში, თუ თავად საზოგადოების განსაზღვრული ელემენტები გადაწყვეტენ, ხელი შეუშალონ საქართველოს სურვილს ნატოში გაწევრებისა. ნატოს წევრობას ხალხი ხშირად აღიქვამს როგორც მოვლენას, სინამდვილეში კი ეს პროცესია, რომელიც მოითხოვს ცვლილებებს უსაფრთხოების სფეროში, რაც ნატოს ყველა წევრისთვის ერთიანია და დრო სჭირდება. საქართველოს ნატოში გაწევრებისთვის უდიდესი საფრთხე, ალბათ, ის იქნებოდა, თუ ნატოს წევრი ქვეყნები გადაწყვეტდნენ, რომ  საქართველო არ არის ერთგული დემოკრატიული პრინციპებისა.

საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ის ქვეყნები, რომლებიც ნატოს წევრები ხდებოდნენ, რუსეთს ძალიან აშფოთებდა, ზოგიერთ მათგანს ხომ რუსეთთან საერთო საზღვარი აქვს. მიუხედავად ამისა, ისინი დღეს ალიანსის წევრები არიან. ნატოს გაფართოების პარალელურად, ნატო რუსეთთან ატარებს პოლიტიკას, რომელიც ემყარება თანამშრომლობას და არა ცივი ომის პოლიტიკას. ამ ურთიერთობის განვითარების პროცესი კვლავ მიმდინარეობს და არ არის ნათელი, მოახერხებს თუ არა იგი საკუთარი თავის სრულ რეალიზებას. ნატო აგრძელებს ახალი წვერების მიღებას, ასევე აგრძელებს რუსეთთან ურთიერთობის გაუმჯობესებას, რათა მან ნატო თავის საფრთხედ არ აღიქვას.

- ხომ არ არის საქართველო განსაკუთრებული შემთხვევა, რადგან ბალტიისპირეთის ქვეყნები, რომლებიც ნატოს წევრები გახდნენ, განსხვავებულ გარემოში არიან. ნავთობსადენით და გაზსადენით რუსეთი ევროპაზე ზემოქმედებას ახდენს. მას არავითარ შემთხვევაში არ სურს ისინი თავისი გავლენის მიღმა აღმოცენებულმა ალტერნატიულმა ენერგომატარებლებმა შეცვალოს. მოგეხსენებათ, პუტინმა ისიც ბრძანა, რომ რუსეთის ყველაზე დიდი შეცდომა საბჭოთა კავშირის დაშლა იყო.

- ჩემი ამოცანა არ არის, რუსეთის ფედერაციის პოლიტიკა გავარჩიო, რადგან მე რუსეთში ამერიკის ელჩი არ გახლავართ. რაც შეეხება რუსეთის პოლიტიკას საქართველოში, ჩვენ ყოველთვის ნათლად ვაცხადებდით უთანხმოებას რუსეთის მთავრობის კონკრეტულ ნაბიჯებზე და რომ რუსეთმა უნდა შეასრულოს ის ვალდებულებები, რომლებიც იკისრა შეთანხმებით ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ. ჩვენ გავაგრძელებთ მუშაობას საქართველოში კონფლიქტების მშვიდობიანად მოსაგვარებლად,  საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის უზრუნველყოფით. ისევე, როგორც ნატოს წევრობა, კონფლიქტების მოგვარებაც პროცესია და ერთ მშვენიერ დღეს ისეთ ჯადოსნურ გადაწყვეტილებას ვერავინ მიიღებს, რომ ყველაფერი ერთბაშად მოგვარდეს.

- დასასრულ, რას ეტყოდით ქართველ საზოგადოებას არჩევნების წინ, როდესაც მავანნი ბიშკეკიზაციაზე აქტიურად ლაპარაკობენ?

- არჩევანი საფუძველშივე ქართველი ხალხის გადასაწყვეტია. სწორედ ამიტომაც მიმაჩნია მნიშვნელოვნად, რომ პოლიტიკურ პროცესებში თითოეული ძალა მონაწილეობდეს, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ვერ მიაღწევენ მიზანს ორი კვირის, ორი თვის ან გნებავთ, ორი წლის განმავლობაში. ალბათ, ყველაზე ძნელად ასატანი პოლიტიკაში მარცხია. მისი განცდა არავის უყვარს, მაგრამ დროთა განმავლობაში, მას შემდეგ, რაც დემოკრატიული კულტურა სრულად ჩამოყალიბდება, იქნება უფრო მეტი შესაძლებლობა, რომ განსხვავებული მოსაზრებების დისკუსია შედგეს.

როდესაც ინსტიტუტები უფრო გაძლიერდება და ისინი შეძლებენ, როგორც შეერთებულ შტატებში ვამბობთ, მაკონტროლებლისა და დამბალანსებლის ფუნქციის შესრულებას, დროთა განმავლობაში  საზოგადოების ცალკეული წარმომადგენლები, იმ შემთხვევაშიც კი, თუკი ვერ მოახერხებენ ხელისუფლებაში მოსვლას, პოზიტიურ წვლილს შეიტანენ ქვეყნის განვითარების საქმეში. ცხადია, ამ საქმეში მედიას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება. როგორც აღვნიშნეთ, საჭიროა დამატებითი გამჭვირვალობა, რათა პასუხგაუცემელი კითხვები არ დარჩეს.

დაჩი გრძელიშვილის ბლოგი