"ჩინეთ-აშშ-ის კონფრონტაციაში გამარჯვებული არ იქნება და ის პირველი მსოფლიო ომის მსგავსად დასრულდება..."
"მწიფდება თუ არა "ცივი ომი" აშშ-სა და ჩინეთს შორის? როგორია ევროკავშირის პერსპექტივა? როგორ განვითარდება სიტუაცია ახლო აღმოსავლეთში? შვეიცარიულ გაზეთ "ნოიე ციურჰერ ცაიტუნგში" (Neue Zürcher Zeitung) გამოქვეყნებულია ვრცელი ინტერვიუ ჰენრი კისინჯერთან სათაურით - "ჩინეთთან კონფრონტაციაში გამარჯვებული არ იქნება და ის პირველი მსოფლიო ომის მსგავსად დასრულდება - ორივე მხარის დასუსტებით", რომელშიც აშშ-ის ექსსახელმწიფო მდივანი, რ.ნიქსონის და ჯ.ფორდის ყოფილი მრჩეველი ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში, სტრატეგი და საერთაშორისო ურთიერთობების ექსპერტი თანამედროვე მსოფლიოს პრობლემების შესახებ საუბრობს. აღსანიშნავია, რომ სწორედ ჰენრი კისინჯერის პეკინურმა ვიზიტებმა შეუქმნა საფუძველი აშშ-ის პრეზიდენტის - რიჩარდ ნიქსონისა და ჩინეთის ხელმძღვანელის - მაო ძედუნის შეხვედრას 1972 წელს.
კითხვაზე - ელოდებოდა თუ არა იგი ჩინეთის ესოდენ მძლავრ ეკონომიკურ აღმავლობას, ჰენრი კისინჯერი პასუხობს:
"ისტორიულ განვითარებას ვერავინ შეაჩერებს. აშშ ჩინეთს უნდა დაუახლოვდეს, თორემ ვხედავთ, რომ პეკინი კარს სხვა მხარეს უღებს - რუსეთს. უნდა ვეცადოთ, რომ რუსეთის საპირწონე შევქმნათ და პეკინს ვაჩვენოთ, რომ მოსკოვთან ურთიერთობის ალტერნატივა არსებობს. 1972 წელს, როცა ჩინეთთან ურთიერთობის დაწყება გადავწყვიტეთ, სამი მოსაზრებით ვსარგებლობდით: პირველი - ვიეტნამის ომით, რომელიც, ერთი შეხედვით, სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში აშშ-ის ინტერესებს ემსახურებოდა, მაგრამ სინამდვილეში აშშ-საგან შორს იყო. მან დემორალიზების ეფექტი გამოიწვია. მეორე - ჩინელებმა მიგვანიშნეს, რომ მათ ჩვენთან ურთიერთობა სურთ და მესამე - ჩვენ ვთვლიდით, რომ უმჯობესი იყო, გვერდზე გადაგვედო შაბლონები და აშშ-ის საგარეო პოლიტიკაში გლობალური მასშტაბით გვეფიქრა... იმ დროს ჩინეთი, ცხადია, ვითარდებოდა, მაგრამ ტემპები მაინცდამაინც დიდი არ იყო, გვსურდა, რომ განვითარება გაგრძელებულიყო. (...) მაშინ ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ, ეკონომიკური თვალსაზრისით, ჩინეთი ასე სწრაფად გადაიქცეოდა ისეთ ქვეყნად, რომელიც დარწმუნებული იქნებოდა საკუთარ ძალაში და ჩვენთან თანამშრომლობას ზემოდან შეხედავდა".
"დონალდ ტრამპის მმართველობის ბოლო პერიოდში ჩინეთთან ურთიერთობა გაუარესდა, დაძაბულობა მატულობდა. ვფიქრობ, რომ ჯო ბაიდენის ადმინისტრაციამ გააცნობიერა, რომ ჩინეთთან დაპირისპირება არც ამერიკის და არც მსოფლიოს ინტერესებში არ არის. კონფრონტაციაში გამარჯვებული არავინ იქნება და ის პირველი მსოფლიო ომის მსგავსად დასრულდება - ორივე მხარის გამოფიტვით".
ევროპის მომავალზე საუბრისას ჰენრი კისინჯერმა აღნიშნა, რომ ევროკავშირს თავის დროზე განვითარების ორი სტრატეგია ჰქონდა - პოლიტიკური და ეკონომიკური, მაგრამ მან უპირატესობა ეკონომიკურ მიმართულებას მისცა: "ვფიქრობ, ევროკავშირი უფრო მეტად ზრუნავს ლოკალურ პოლიტიკაზე და საკუთარი მოქალაქეების კეთილდღეობაზე, ვიდრე - მსოფლიოს გლობალური პოლიტიკური პრობლემების გადაწყვეტაზე. ევროკავშირმა დიდ წარმატებებს მიაღწია ეკონომიკური და პოლიტიკური თვალსაზრისით, მაგრამ ისტორიულად და სტრატეგიულად ის განვითარების ჯერ კიდევ საწყის ეტაპზე იმყოფება. ალბათ, უახლოეს წლებში ევროკავშირის მთავარი ამოცანა სწორედ [გლობალურ პროცესებში] მეტი აქტიურობა იქნება".
ახლო აღმოსავლეთის სიტუაციის (ისრაელ-პალესტინის) შესახებ დასმულ კითხვაზე ჰენრი კისინჯერი პასუხობს: "როცა მე სახელმწიფო მდივნის პოსტზე ვიყავი, საკითხი ასე იდგა: რას უნდა ესწრაფვოდეს ამერიკა - ყოვლისმომცველი სამშვიდობო შეთანხმების დადებას თუ იმით დაკმაყოფილებას, რისი მიღწევაც შეიძლება? მე, პირადად, ყოველთვის მიმაჩნდა და ახლაც მიმაჩნია, რომ ყოვლისმომცველი ხელშეკრულების დადების მცდელობა ჩასაფუშადაა განწირული, რადგან მასზე ერთდროულად მხარეთა უამრავი ინტერესები იმოქმედებს. მთავარ მიზნამდე ნელი მოქმედებით უნდა მივიდეთ, ყურადღება უნდა გავამახვილოთ ყველაზე აქტუალურ პრობლემებზე ისე, რომ იდეოლოგიური ერთიანობა არ დავშალოთ. (...) რა თქმა უნდა, არის ცდუნება იმისა, რომ პალესტინის პრობლემის თაობაზე კომპლექსური გადაწყვეტილება მოიძებნოს. დიახ, ეს ნამდვილად პრიორიტეტულ მიზანს წარმოადგენს, მაგრამ უმჯობესია, პრობლემას რეგიონულ-გეოპოლიტიკური თვალსაზრისით შევხედოთ და არა - იდეოლოგიური მხრიდან. ამ მხრივ სწორად მიმაჩნია [აშშ-ის პოლიტიკა] ეგვიპტესთან, არაბულ საემიროებთან, საუდის არაბეთთან".
"თქვენ რომ ჯორჯ ბუშის მრჩეველი ყოფილიყავით, ურჩევდით თუ არა მას ერაყში შეჭრას?" - ამ კითხვაზე ჰენრი კისინჯერი ასე პასუხობს: საერთოდ, პრეზიდენტი ჯორჯ ბუში ჩემი კარგი მეგობარი იყო, თუმცა მე მასთან ურთიერთობაში ოფიციალური მრჩევლის როლს არ ვასრულებდი. მე მხარს ვუჭერდი სადამ ჰუსეინის დამხობას, მაგრამ ყველა შემთხვევაში ვამბობდი, რომ [ბაღდადისათვის] ჯერ ძლიერი სიგნალი უნდა გაგვეგზავნა, რომ თუ სადამ ჰუსეინი ანტიდასავლურ, ანტიამერიკულ კურსს გააგრძელებდა, იგი ძლიერ წინააღმდეგობას შეხვდებოდა... მე ვთვლიდი, რომ ერაყის ოკუპირება საჭირო არ იყო. ასევე, არ ვემხრობოდი იმ სურვილს და მცდელობას, რომ ტრადიციული მუსლიმანური ქვეყანა დასავლური დემოკრატიის ქვეყნად გადაგვექცია".
მსოფლიოს მომავალზე საუბრისას აშშ-ის ყოფილი სახელმწიფო მდივანი ამბობს: "იდეალისტური თვალსაზრისით, კარგი იქნებოდა, რომ მსოფლიოს პრობლემების მიმართ სხვადასხვა ხალხისა და ეთნიკური ჯგუფის ინტერესები შეთანხმებული ყოფილიყო ისე, რომ მათი "ეროვნული სული" არ დაკარგულიყო, მაგალითად, გლობალური დათბობის მიმართ. მაგრამ არის სხვა ასპექტიც, რომელზეც არ ლაპარაკობენ: თუ ჩვენ კაცობრიობის ისტორიას გადავხედავთ, ეროვნულ სახელმწიფოებს მე-18 საუკუნის ბოლოშიც კი ვერ დავინახავთ. კი, იყვნენ ფეოდალური ქვეყნები, რომლებიც ლეგიტიმურობის დამტკიცებას ცდილობდნენ, მაგრამ ფაქტია, რომ ეროვნული სახელმწიფოები მხოლოდ 50 წლის შემდეგ - მე-19 საუკუნის შუახანებში შეიქმნენ. თანამედროვე მსოფლიოში უკვე ვხედავთ ტექნოლოგიურ გიგანტებს, რომლებიც თავიანთი ინოვაციების წყალობით ისეთ ორგანიზაციებად ყალიბდებიან, რომ მიზნებისა და ზომების მიხედვით, ეროვნულ სახელმწიფოებს ბევრად აღემატებიან. ისინი პოლიტიკრ მოთამაშეებად არ ითვლებიან, მაგრამ პოლიტიკაზე გავლენას ახდენენ. ეს ძალიან ცუდია". (წყარო)
მოამზადა სიმონ კილაძემ