"რუსეთის მიერ საქართველოსთან მიმართებით მიღებული ზომები ემოციურ გადაწყვეტილებებს ჰგავს და ჩემი აზრით, არაგონივრულია" - კვირის პალიტრა

ქვეყანაში ბოლო პერიოდში განვითარებულ მოვლენებზე საქართველოში გერმანიის ელჩს ჰუბერტ ქნირშს ვესაუბრეთ:

- ძალიან დიდი მადლობა ინტერვიუზე თანხმობისთვის. ჩემი პირველი შეკითხვა ზოგადი ხასიათის იქნება: რას იტყოდით თბილისში ბოლო დროინდელ მოვლენებთან დაკავშირებით, რომელმაც საერთაშორისო მედიისა და საზოგადოების ყურადღება მიიქცია?

- საქართველოში საქმე გვაქვს მთელ რიგ სერიოზულ და რთულ საკითხებთან. უცხოეთის საელჩოები მოვლენების განვითარებას ყურადღებით აკვირდებიან. ჩვენ დეტალებზე მსჯელობისას ყველა ინდივიდუალური საკითხი, მისი მიზეზები და შესაძლო შედეგები ცალ-ცალკე უნდა შევაფასოთ და ამ შეფასებისას ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ.

- დავიწყოთ თბილისში ბოლოს განვითარებული მოვლენებით, რომელიც მართლმადიდებელთა საპარლამენტთაშორისო ასამბლეას უკავშირდება. რუსეთი ქართულ მხარეს ადანაშაულებს, რადგან, როგორც თვითონ ამბობენ, ვერ შეძლეს მათი დელეგაციის უსაფრთხოების უზრუნველყოფა. ქართული საზოგადოების ნაწილი ხელისუფლებას ადანაშაულებს, როგორც თავად აღნიშნავენ, უხერხული შეცდომის დაშვების გამო. როგორ ფიქრობთ, რამ გამოიწვია არეულობები თბილისში? - ვფიქრობ, ეს იყო მოვლენები და მათი განვითარება, რომელიც არავის მიერ არ ყოფილა დაგეგმილი და ეს არავისთვის არ არის კარგი. ასეთ ვითარებაში ყველაზე კარგი გამოსავალია წინ ვიყუროთ და სიტუაცია არ გავართულოთ ერთმანეთის მიმართ ძალიან მკაცრი მოქმედებებით.

- ასეთ ვითარებაში რა იქნება თქვენი რჩევა ქართველებისთვის, ვინაიდან ბოლო დღეების განმავლობაში ყოველ საღამოს აქციები იმართება... - ძალიან მიხარია, რომ ბოლო დღეების განმავლობაში დემონსტრაციები ძალადობრივი არ ყოფილა. წინა ხუთშაბათის ღამეს ვნახე დემონსტრაციაზე ძალადობის მაგალითები, მაგრამ ამის შემდეგ ვითარება დამშვიდდა და აქციებმა მიიღო ნამდვილი დემონსტრაციების სახე, სადაც ხალხი გამოხატავს საკუთარ განცდებსა და მოთხოვნებს. რაც შეეხება იმას, თუ როგორ მოვიქცეთ ამ ვითარებაში: არ უნდა შეიცვალოს ის, რაც ყოველთვის ახდენდა ჩემზე შთაბეჭდილებას, თუ როგორი დამოკიდებულება აქვთ ქართველებს, როგორც ერს, ხალხს რუსების მიმართ, იქნებიან ეს რუსი ვიზიტორები თუ სტუმრები. ასევე როგორი დამოკიდებულება აქვთ რუსული კულტურის, მაგალითად ფილმების, წიგნების, ლიტერატურის მიმართ. ქართველები ნათელ ზღვარს ავლებენ რუსებსა და რუსეთის სახელმწიფოს პოლიტიკას შორის. ეს პოლიტიკა არასწორია, როცა საქმე ეხება მეზობლებთან ან საქართველოსგან მოწყვეტილ ტერიტორიებთან ურთიერთობას.

- ფილმებზე საუბრისას უნდა ითქვას, რომ ქართულმა კინოთეატრებმა შეაჩერეს ფილმების ჩვენება რუსულ ენაზე. როგორ შეაფასებდით ამ გადაწყვეტილებას?

- ვშიშობ, რომ ეს ნაბიჯი შეიძლება არასწორად იქნეს ინტერპრეტირებული რუსული მედიისა და რუსული პროპაგანდის მიერ, როგორც რუსული კულტურის აკრძალვა საქართველოში. მაგალითისთვის, რუსებმა შეიძლება ერთმანეთს უთხრან, რომ ქართველებმა აკრძალეს ისეთი ფილმები, როგორიც არის "მიმინო" და მათი ყურება აღარ სურთ. ასე შეიძლება მოხდეს ამ ნაბიჯის არასწორად აღქმა. კარგი იქნებოდა მოგვეცადა და გადაწყვეტილებები ცოტა გვიან მიგვეღო.

- ზოგადად, რამდენად პროპორციული იყო პასუხი ქართული საზოგადოების, ქართველების მხრიდან ასამბლიის გარშემო განვითარებულ მოვლენებზე? როდესაც დემონსტრაციებზე საუბრობენ, დასავლურ და არა მხოლოდ დასავლურ მედიაში, ეს მოხსენიებულია როგორც ანტირუსული აქციები.

- რა თქმა უნდა, მე არ ვიცი ქართული ენა ისე კარგად, რომ გამეგო, ყველა გამომსვლელი რას ამბობდა, თუმცა რამდენადაც ვიცი, ეს არ ყოფილა ანტირუსული საპროტესტო აქციები, რომლებიც მიმართულია რუსი ხალხის, რუსული კულტურის ან რუსეთის, როგორც ქვეყნის მიმართ. ეს იყო საპროტესტო აქციები რუსეთის პოლიტიკის წინააღმდეგ. აქედან გამომდინარე, ეს გასაგები და ლეგიტიმურია. მეტიც, ამან ხელი შეუწყო საერთაშორისო საზოგადოების ყურადღების მობილიზებას საქართველოზე და საქართველოსა და რუსეთს შორის არსებული ვითარების მიმართ.

- ამ დემონსტრაციებს ძალიან მალე მოჰყვა პასუხი რუსეთის მხრიდან. ჯერ რუსეთიდან საქართველოში ფრენები გააუქმეს, რომელიც 8 ივლისიდან ამოქმედდება, შემდეგ განაცხადეს ქართული ღვინის ხარისხის შეუსაბამობასთან დაკავშირებით და ზოგიერთი რუსეთში ქართული საქონლის შეტანის აკრძალვასაც ვარაუდობს. როგორ შეაფასებდით რუსეთის მხრიდან პასუხს აქ განვითარებული მოვლენების მიმართ?

- გერმანიასა და ჩვენს დასავლელ პარტნიორებს გვაქვს ეკონომიკურ სანქციებთან ურთიერთობის გამოცდილება. გაკვეთილი, რომელიც მივიღეთ არის ის, რომ სანქციები მხოლოდ მაშინ დავაწესოთ, როცა ზუსტად ვიცით, რა გვინდა და როცა ზუსტი მოთხოვნები გვაქვს. მაგალითად, ჩვენ შემოვიღეთ სანქციები მაშინ, როდესაც რუსეთმა მოახდინა ყირიმის ანექსია, ძალიან ცხადი იყო, თუ რას ვითხოვდით რუსეთის მხრიდან. რუსეთის მიერ საქართველოსთან მიმართებით მიღებული ზომები ემოციურ გადაწყვეტილებებს ჰგავს და ჩემი აზრით, არაგონივრულია.

- ექსპერტთა დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ რუსეთის მიერ მიღებული გადაწყვეტილებები არ არის ემოციური, არამედ გამიზნულად არის მიმართული საქართველოს ეკონომიკისა და სახელმწიფოს დასუსტებისკენ. ახლა თითქოს ურთიერთობების განვითარების პერსპექტივა არ ჩანს. როგორ ფიქრობთ, როგორ შეიძლება განვითარდეს ურთიერთობები საქართველოსა და რუსეთს შორის?

- რუსები მუდმივად გვეუბნებიან, რომ ჩვენმა სანქციებმა მხოლოდ გააძლიერა მათი ეროვნული სიმტკიცე. ცხადია, რუსეთის მიერ მიღებულ ზომებს ექნება გავლენა ქართულ საზოგადოებაზე და რუსეთისთვის წინააღდეგობის გაწევის სურვილი კიდევ უფრო გაძლიერდება. ასევე ნუ დაგვავიწყდება, რომ რუსებს უყვართ საქართველო, ამ წლების განმავლობაში მილიონობით რუსი ჩამოვიდა საქართველოში და მათ არ მოსწონთ საქართველოში ჩამოსვლაზე აკრძალვას რომ უწესებენ. ასევე არის რეაქცია რუსული სოციალური მედიის მხრიდან, ასე რომ, საინტერესო იქნება რუსეთში ამ მოვლენების დაკვირვება.

- როცა ვუყურებთ თბილისში ბოლოს განვითარებულ მოვლენებს, როგორ გესახებათ რუსეთსა და საქართველოს შორის ურთიერთობების პერსპექტივები? არის ურთიერთობების ნორმალიზების შესაძლებლობა?

- ურთიერთობების ნორმალიზებაზე, რა თქმა უნდა, მომავალში იქნება გადაწყვეტილება მიღებული, მაგრამ ნორმალიზება არ ნიშნავს წინა კვირაში არსებულ ვითარებაში დაბრუნებას. ეს ნიშნავს ყველა იმ საკითხების გადაწყვეტას, რომელიც არსებობს და რომელიც აქტუალურია საქართველოსა და რუსეთს შორის ურთიერთობაში. ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატში წლების განმავლობაში ჩვენ გვაქვს კონტაქტები, მაგრამ არაფერი არ დაძრულა და არანაირი პროგრესი არ ჩანს. ვფიქრობ, ყველა მხარეს შეუძლია მეტი ძალისხმევა გამოიჩინოს მოლაპარაკებების ფორმატში და ეს არის ის, რაც ასევე საჭირო იქნება რუსეთსა და საქართველოს შორის ურთიერთობების ნორმალიზებისთვის. ასევე ნუ დაგვავიწყდება, რომ ამას აქვს ქართულ-აფხაზური განზომილებაც და ურთიერთობები ორ საზოგადოებას შორის ასევე აუცილებელია.

- როცა ქართულ-რუსულ ურთიერთობებზე ვსაუბრობთ, უნდა გავიხსენოთ ურთიერთობა ევროკავშირის ქვეყნებსა და რუსეთს შორის. რა თქმა უნდა, არსებობს საერთაშორისო სანქციები, რომელსაც ევროკავშირიც უჭერს მხარს, მაგრამ მაინც არსებობს გარკვეული პროექტები. მაგალითად, გერმანია მაინც არ ამბობს უარს ჩრდილოეთი ნაკადი 2-ს მშენებლობაზე, ამერიკის მხრიდან შესაძლო სანქციებზე მუქარის მიუხედავად, ევროკავშირის ზოგიერთი ქვეყანა რუსეთისთვის სანქციების შერბილებისკენს აკეთებს მოწოდებებს, სულ ახლახანს კი რუსეთი დაბრუნდა ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეაში. როგორი იქნება თქვენი რჩევა რუსეთთან ურთიერთობებთან დაკავშირებით?

- ყირიმის ანექსიის შემდეგ, ევროპაში ჩვენს მოკავშირეებთან და ამერიკის შეერთებულ შტატებთან ძალიან ზუსტად განვიხილეთ, რა სახის ეკონომიკური სანქციები უნდა მიგვეღო. ძალიან ბევრი ვარიანტი გვქონდა, აქედან ზოგი მივიღეთ, ზოგი არ მიგვიღია. ერთობლივად მიღებული სანქციები ჩრდილოეთი ნაკადი 2 გაზსადენზე არ ვრცელდება, ასე რომ პროექტი გრძელდება. რაც შეეხება ევროპის საბჭოს, ვფიქრობ, მნიშვნელოვანია ამ ინსტიტუტისა და რუსეთის მასში ყოფნის შენარჩუნება. მოსკოვში, გერმანიის საელჩოში მუშაობისას ვაკვირდებოდი, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს განაჩენები ძალიან მნიშვნელოვანი იყო რუსეთში ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით. ძალიან ბევრი ადამიანისთვის ეს იყო ერთადერთი იმედი, ასე რომ მნიშვნელოვანია, რომ რუსეთი დარჩეს ამ ორგანიზაციაში.

- ასეთ ვითარებაში საქართველომ უნდა გადადგას რაიმე ნაბიჯები რუსეთთან ურთიერთობების ნორმალიზებისთვის თუ მოიცადოს და დაელოდოს მოვლენების განვითარებას?

- პირველი, რაც საქართველომ უნდა გააკეთოს, არის კარგი ურთიერთობების შენარჩუნება რუს ხალხთან და რუს ვიზიტორებთან, რომლებიც ამ ქვეყანაში ჩამოდიან. ისინი ჯერ კიდევ აქ არიან და ვიმედოვნებ, რომ დიდი ნაწილი მომავალშიც გააგრძელებს აქ ჩამოსვლას. თითოეულ ქართველს საკუთარი წვლილის შეტანა და ქართული რბილი ძალის გაზრდა შეუძლია რუსებთან საუბრითა და იმის ახსნით, თუ როგორ უყურებენ ქართველები ამ საკითხებს და ბევრი რუსი ამას გაიგებს. ფაქტობრივად, ეს არის სუპერშესაძლებლობა ხალხებს შორის დიპლომატიისთვის. ამას სახალხო დიპლომატიას დავარქმევდი.

- დემონსტრაციებზე საუბრისას უნდა აღვნიშნოთ იმ პოლიტიკოსების შესახებაც, რომელნიც ამ ყველაფრის საკუთარი მიზნებისთვის გამოყენებას შეეცადნენ. რას იტყოდით ამ დემონსტრაციების პოლიტიკურ მხარესთან დაკავშირებით?

- შეკრების უფლება, თავისუფლების ქონა შეკრებისა და დემონსტრაციებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი და ფუნდამენტური უფლებაა. ამის, როგორც საყოველთაო უფლების გარანტირება, აუცილებელია. არანაკლებ მნიშვნელოვანია, რომ ეს უფლება ბოროტად არ იყოს გამოყენებული, მაგალითად დემონსტრაციების ძალადობაში გადაყვანის გზით. ძალადობრივი დემონსტრაცია ჰგავს ღვინოს, რომელიც ძმრად იქცევა. იმავე წამს ასეთი დემონსტრაცია საკუთარ მიზანს ცდება და აზიანებს..

- რამდენად ეფექტური და შესაფერისი იყო ხელისუფლების მხრიდან პასუხი? ვგულისხმობ პარლამენტის თავმჯდომარის გადადგომას, ასევე ერთ-ერთი დეპუტატის ზაქარია ქუცნაშვილის მიერ მანდატის დატოვებას. როგორ ფიქრობთ, ეს ნაბიჯები ეფექტურია საქართველოში ვითარების დასალაგებლად?

- ვფიქრობ, ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო მზაობის გამოხატვა პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლასთან დაკავშირებით. ეს არის ის, რასაც ოპოზიციური პარტიები ითხოვდნენ, მათ მოაგროვეს ხელმოწერები, არასამთავრობო ორგანიზაციებიც იმავეს ითხოვდნენ, დემონსტრანტებიც ამას ითხოვდნენ. ვფიქრობ, ამ განცხადების გაკეთება იყო ძალიან კარგი ნაბიჯი. რაც ამას უნდა მოჰყვეს, არის ამის საფუძველზე დიალოგი პოლიტიკურ ძალებს შორის, დიალოგი იმაზე, თუ როგორ შეიძლება საქართველოს გაძლიერება ამ მიზნის გარშემო გაერთიანება.

- ხედავთ დიალოგის პერსპექტივას დღევანდელ პოლიტიკურ ძალებს შორის?

- ვფიქრობ, ზოგიერთ პოლიტიკურ ძალებს შორის ეს შესაძლებელია. როგორც ევროპელ ელჩებს, გასულ დღეებში გვქონდა შეხვედრები, რათა პოლიტიკურ ძალებს შორის დიალოგისთვის შეგვეწყო ხელი. ზოგიერთ შემთხვევაში, წარმატება გვქონდა, ზოგიერთ შემთხვევაში ნაკლებად წარმატებულები ვიყავით, მაგრამ ნებისმიერ დემოკრატიულ ქვეყანაში მნიშვნელოვანია, რომ არსებობდეს პოლიტიკური კონკურენცია და ასევე ერთობა ფუნდამენტურ საკითხებთან მიმართებით.

- თქვენ ახსენეთ პროპორციული საარჩევნო სისტემა. ზოგიერთი ექსპერტი მიიჩნევს, რომ ეს სისტემა არც ისე კარგია, როგორც ერთი შეხედვით ჩანს და რომ ის საქართველოში დემოკრატიას შეასუსტებს. - ბოლო დრომდე მესმოდა, რომ ყველას უნდოდა პროპორციულ სისტემაზე გადასვლა და "ქართული ოცნება" იყო ის, ვინც არ თმობდა და არ სურდა ამის გაკეთება. ახლა საპირისპირო კრიტიკა ისმის. რა თქმა უნდა, საკამათო საკითხია უნდა იყოს თუ არა 3%-იანი ან 5%-იანი ბარიერი. 5%-იანი ბარიერი არის ის, რაც გათვალისწინებულია კონსტიტუციით. ეს პოლიტიკურ პარტიებს შორის დებატებით უნდა გადაწყდეს, ამიტომაც არსებობს დიალოგი.

- რა არის პროპორციული საარჩევნო სისტემის სარგებელი?

- პროპორციული საარჩევნო სისტემა უზრუნველყოფს უფრო თანაბარ პირობებს პოლიტიკურ ძალებს შორის. ახლანდელი საარჩევნო სისტემით, რომელიც სხვათა შორის ძალიან ჰგავს საარჩენო სისტემას რუსეთში, ყველაზე ძლიერი პარტია იღებს ძალიან ძლიერ უმრავლესობას პარლამენტში. ეს არ არის ის, რისთვისაც პარლამენტი არსებობს. ვითარება დაბალანსებული უნდა იყოს და გახსნილი, ცოცხალი დებატები უნდა არსებობდეს, რასაც ხელს უშლის ერთი პარტიის ხელში არსებული სამი მეოთხედი უმრავლესობა.

- დემონსტრაციების დაწყებამდე ძალიან დიდი გამოხმაურება გამოიწვია საქართველოში თბილისი პრაიდის მსვლელობის ჩატარების ინიციატივამ და ასევე გამოჩნდნენ კონტრდემონსტრანტები, რომელთაც სათავეში ერთ-ერთი ბიზნესმენი ედგათ. როგორ შეაფასებდით ამ ყველაფრის გარშემო განვითარებულ მოვლენებს?

- დაახლოებით 10 დღის წინ ყველა ძალიან დამწუხრებული და შეწუხებული იყო თბილისი პრაიდის მსვლელობის, ღირსების მარშის ჩატარებასთან დაკავშირებით. ახლა მოვლენები სხვაგვარად განვითარდა, უფრო დრამატულად და უფრო რთულია მათთან გამკლავება. ფაქტობრივად, ბევრ ქვეყანაში ლგბტ საზოგადოების მიერ ორგანიზებულ მსვლელობაში არაფერი უჩვეულო არ არის. ეს ემყარება შეკრების თავისუფლებას, რაც კონსტიტუციით არის გარანტირებული. ეს მნიშვნელოვანი, ფუნდამენტური უფლება არის საქართველოში. საბჭოთა კავშირში ყოფნის გამოცდილების შემდეგ საქართველომ მიიღო კონსტიტუცია, რომელიც ფუნდამენტურ უფლებებსა და თავისუფლების გარანტიას იძლევა. ეს ყველა ვითარებაში უნდა მოქმედებდეს, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ დემონსტრაცია ბევრად მცირერიცხოვანია ან ორგანიზებულია მცირერიცხოვანი საზოგადოების მიერ. უფლებები დაცული უნდა იყოს უმცირესობის მიმართაც და არა მხოლოდ ქვეყნის უმრავლესობის მიმართ.

- იყო დასავლელი დიპლომატებისა და ქართველების დაპირისპირების მცდელობები. კონტრდემონსტრანტებიდან ზოგიერთი აცხადებდა, რომ დასავლელი დიპლომატები, მათ შორის თქვენი საელჩოც, ლობირებს ლგბტ უფლებებს საქართველოში და ცდილობდნენ ამ გზით არეულობის პროვოცორებას. როგორ შეაფასებდით მათ ბრალდებას?

- ეს მხოლოდ და მხოლოდ ქართველების გადასწყვეტი საკითხია. ქართველებს, რომელთაც დემონსტრაცია სურთ, იშველიებენ უფლებებს, რომლებიც გარანტირებულია საქართველოს კონსტიტუციით და ნამდვილად არ მგონია, უცხოეთის საელჩოებს შემოჰქონდეთ რაიმე უცხო ქვეყანაში.

- დასასრულს ბოლო დღეებში განვითარებულ მოვლენებს სხვა კუთხით შევხედოთ.ზოგიერთი ექსპერტი მიიჩნევს, რომ ქართველები ემოციური ხალხია და ადვილია მათი ემოციებზე აყოლიება. როგორ შეაფასებდით, რა მოხდა საქართველოში და როგორები არიან ქართველები?

- ხანდახან ქართველები ემოციურები არიან, მაგრამ ეს არ წარმოადგენს პრობლემას, ეს ძალიან კარგი ეროვნული მახასიათებელია. ამის გამო ყველას, მათ შორის რუსებს, უყვართ ქართველები. ის, რაც პრობლემატური იყო ბოლო დღეების განმავლობაში, არის ძალადობის გამოყენების მზაობა პოლიტიკური მიზნებისთვის. რჩება აზრი, თითქოს ზოგიერთი ადამიანი ფიქრობს, რომ ძალადობა ჩვეულებრივ აკრძალულია, მაგრამ თუ ამას პოლიტიკური ხასიათი ექნება, მაშინ მისაღებია, იმიტომ, რომ რევოლუციური სულისკვეთება დაშვებული უნდა იყოს. ეს უბრალოდ არ არის მართალი და საქართველო უნდა დაშორდეს პოლიტიკური ძალადობის გზას. დაუშვებელია სცადო პარლამენტის შტურმით აღება, დაუშვებელია ძალადობის მუქარა ვიღაცის მიერ ორგანიზებული მარშის წინააღმდეგ. ყველაფერი ეს წარსულის გადმონაშთია, იმ პერიოდის, რომელიც საქართველოში დასრულდა.

- ბევრი უცხოელი ექსპერტი ცდილობს შეაფასოს ის ყველაფერი, რაც ბოლო დღეების განმავლობაში საქართველოში მოხდა პარლამენტის წინ გამართულ დემონსტრაციებზე. პატარა ციტატა მინდა წავიკითხო ამ თემასთან დაკავშირებით, რომელიც თომას დე ვაალს ეკუთვნის. ის ამბობს, რომ ყველაფერი რაც მოხდა "მიანიშნებს საქართველოს მუდმივ სისუსტეზე. მისი პოლიტიკა იმდენად პოლარიზებულია, რომ არ არსებობს ცალკეული ლიდერი, რომელიც მთელი ერის სახელით საუბარს შეძლებს. ცნობილი სახელებიდან ყველა აგრესიულ რიტორიკაშია ჩაფლული, რაც ყოფს და არ აერთიანებს." თქვენი აზრით, რა წარმოადგენს ქართული პოლიტიკის სისუსტეს?

- ნამდვილად, პოლარიზება აქ დიდ პრობლემას წარმოადგენს. პროპორციულ საარჩევნო სისტემას შეუძლია წვლილი შეიტანოს ნაკლებ პოლარიზებული პოლიტიკური სისტემის შექმნაში. რა თქმა უნდა, ქვეყანა იღბლიანია, თუ ჰყავს ისეთი ლიდერი, რომელიც ყველას უყვარს, რომელსაც ყველა პატივს სცემს და რომელიც სწორი მიმართულებისკენ მიუთითებს. თუ ეს ვითარება არ გვაქვს, მაშინ ჩვეულებრივმა ხალხმა, როგორიც ჩვენ ვართ, უნდა გაართვას თავი შექმნილ ვითარებას და ყველაფერი გააკეთოს საიმისოდ, რომ დემოკრატიულმა პოლიტიკამ იმუშავოს. ვფიქრობ, საქართველოს ამის გაკეთება შეუძლია.

- კიდევ ერთი დეტალი იყო ის, რომ ქართველები ქუჩიდან ცდილობენ პოლიტიკური პრობლემების მოგვარებას.

- მე ასეთ განსხვავებას გავაკეთებდი. ქუჩიდან მოქმედება ლეგიტიმურია დემოკრატიულ პირობებში, თუ ეს გულისხმობს დემონსტრაციის გამართვას, საკუთარი მოთხოვნების გაჟღერებას - ეს გარანტირებულია საქართველოს კონსტიტუციით. არ არის საჭირო ნებართვა დემონსტრაციის გასამართად და საკუთარი აზრის გასაჟღერებლად. თუ ქუჩიდან მოქმედება გულისხმობს ძალადობრივ ქმედებას ან საჯარო შენობებში ძალადობის გზით შეღწევას, ან მაგალითად პარლამენტში სესიის ჩაშლას - ყველაფერი ეს არის ის, რაც ასუსტებს და ძირს უთხრის დემოკრატიას და ეს უნდა ავირიდოთ ნებისმიერ ფასად ნებიემიერ ვითარებაში.

ესაუბრა იოანე შაიშმელაშვილი

იხილეთ ვიდეო