"ვფიქრობ, "ქართულმა ოცნებამ" ეს ნაბიჯი სასამართლო რეფორმასთან დაკავშირებით დასავლეთის განსაკუთრებული აქტიურობის გამო გადადგა, "ოცნება" სასამართლო რეფორმას ისე ატარებს, როგორც უნდა" - კვირის პალიტრა

"ვფიქრობ, "ქართულმა ოცნებამ" ეს ნაბიჯი სასამართლო რეფორმასთან დაკავშირებით დასავლეთის განსაკუთრებული აქტიურობის გამო გადადგა, "ოცნება" სასამართლო რეფორმას ისე ატარებს, როგორც უნდა"

"ქართული ოცნების" თავმჯდომარის, ირაკლი კობახიძის გუშინდელ განცხადებას, რომ შარლ მიშელის 19 აპრილის შეთანხმება ანულირებულია, უკვე მოჰყვა დიდი გამოხმაურება, როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე - გარეთაც. ისმის მწვავე განცხადებები. ერთ-ერთი პირველი, ვინც ამას გამოეხმაურა, ამერიკელი სენატორი ჯიმ რიში იყო: "ქართული ოცნების" გადაწყვეტილება, გასულიყო 19 აპრილის შეთანხმებიდან, მთავრობის მიერ პასუხისმგებლობის თავიდან მოშორებაა და, როგორც ჩანს, ეს მიანიშნებს იმას, რომ პარტიას მხოლოდ საკუთარი მომავალი აღელვებს და არა - ქვეყნის მომავალი. ქართველი ხალხი უკეთესს იმსახურებს", - ნათქვამია სენატორის განცხადებაში. საქართველოში არასამთავრობო ორგანიზაციებმაც გააკეთეს მწვავე განცხადებები და აცხადებენ, რომ ეს გადაწყვეტილება ევროატლანტიკურ კურსზე უარის თქმაა.

მომხდარს გამოეხმაურა ევროპული საბჭოს პრეზიდენტი შარლ მიშელი, რომლის თქმითაც, შეთანხმება არის საუკეთესო გზა რეფორმის დღის წესრიგის წინსვლისთვის, რომელიც გააძლიერებს საქართველოს დემოკრატიულ ინსტიტუტებს და ხელს შეუწყობს კეთილდღეობის, სამუშაო ადგილებისა და ეკონომიკური ზრდის მიღწევას.

რას გამოიწვევს "ოცნების" ეს ნაბიჯი, შეფასება ანალიტიკოსებს ვთხოვეთ:

ვახტანგ ძაბირაძე: - ჩემთვის მოულოდნელი იყო "ქართული ოცნების" ეს განცხადება. ლაპარაკი იმაზე, რომ "ქართული ოცნების" ამომრჩეველი ვერ გაიგებს, რატომ დარჩა მმართველი პარტია ამ შეთანხმების ერთგული, მითუმეტეს, თუ მას არღვევს "ნაციონალური" ოპოზიცია, ეს არადამაჯერებელი არგუმენტია. პირიქით შეიძლება ილაპარაკო, - მიუხედავად ყველაფრისა, ვრჩები ერთგული და ა.შ. ჩემი აზრით, აქ სხვა რამეშია საქმე. ეს არის 43-პროცენტიანი ბარიერის თემა. "ქართულმა ოცნებამ" მშვენივრად გამოიყენა ეს. ასევე, ჩემთვის გაუგებარია "ნაციონალური მოძრაობის" გადაწყვეტილება, რომ არ შეუერთდებიან დოკუმენტს რაღაც პირობების გამო. ჩვენი დასავლელი პარტნიორები მუდმივ რეჟიმში მოუწოდებდნენ ოპოზიციურ პარტიებს, შეერთებოდნენ ამ დოკუმენტს, მაგრამ არ შეუერთდნენ. "ქართული ოცნება" გავიდა ამ დოკუმენტიდან და თქვა, რომ ბევრი რამ შეასრულა: არის ინიცირებული პროექტები, საკონსტიტუციო შესწორება და სხვა თემები, ამიტომ ის გადის ამ შეთანხმებიდან, რადგან არ უნდა ცალმხრივად იყოს პასუხისმგებელი იმაზე, რაც ქვეყანაში ხდება. საბაბად გამოიყენა ეს თემა, მაგრამ არის არგუმენტი დასავლეთთან და პარტნიორებთან სალაპარაკოდ. რამდენად მყარი არგუმენტია, ამასაც მალე ვნახავთ.

რომ გითხრათ, ეს ამბავი ქვეყნის შიგნით დიდ აჟიოტაჟს და ვნებათაღელვას გამოიწვევს და ამის ფონზე შეიძლება ქულები დაიწეროს ოპოზიციამ, ამას არ ველოდები, საპროტესტო აქციებიც არ იქნება და ვფიქრობ, არაფერი მნიშვნელოვანი არ მოჰყვება. როგორც ჩანს, ეს გადაწყვეტილება მაინც გამოიწვია გახარიას შემოსვლამ პოლიტიკურ სცენაზე, რადგან მნიშვნელოვანწილად ის ელექტორატი, რომელიც გახარიას უჭერს მხარს, "ქართული ოცნების" მხარდამჭერი ელექტორატია. ვერ ვიტყვი, რომ "ქართული ოცნება" იდგა დილემის წინაშე, აიღებდა თუ არა 43 პროცენტს, მაგრამ გააკეთა პრევენცია და დაიზღვია თავი ყოველგვარი გაუგებრობისგან. იმის თქმა კი, 53 პროცენტსაც თუ არ ავიღებთ, კოალიციური მთავრობა იქნება, ესეც სიტყვის მასალაა და სხვა არაფერი. თუ იქნება კოალიციური მთავრობა ინჯიასთან ან მის პოლიტიკურ ფრთასთან, თქვენ წარმოიდგინეთ, ეს რა კოალიციური მთავრობა იქნება.

9 წელია ოპოზიცია ერთსა და იმავეს აკეთებს, ცდილობს, რამენაირად ქუჩა ააგოროს და ასე აიძულოს ხელისუფლება დათმობებზე წავიდეს, მაგრამ ამას ვერ აღწევს. თუ კიდევ იქნება მცდელობა, ისეთივე წარუმატებელი იქნება. ოპოზიციამ უნდა დაადგინოს, ხალხის უმრავლესობას რა უნდა. რაც მოხდა 5 ივლისს, ჟურნალისტებზე, მაშინაც იყო მცდელობა ქუჩა აეგორებინათ, ეს არ ამართლებს. კიდევ რამდენჯერ უნდა შეასკდნენ კედელს? სხვა გზები უნდა მოეძებნათ. ქუჩაში ხალხი არ გამოდის მოწოდების გარეშე, ჩათვალეთ, ასეთი ტალღის აგორება შეუძლებელია. მარტივი სიტუაციაა, მარტივად უნდა გაიაზრონ და გადაწყვიტონ. რატომღაც ოპოზიცია ამას დღემდე ვერ ახერხებს.

- ამ ნაბიჯის გამო ჩვენს ქვეყანას დასავლეთი სანქციებს დაუწესებს? - გამორიცხულია. ვხედავთ, რა ხდება ბელარუსში და იმათთვის არ დაუწესებიათ ჯერ სანქციები. ოპოზიციას წარმატებული სვლა, ფაქტობრივად, არ აქვს. ერთადერთი მომენტია, თუ დასავლეთის მკაცრი მოქმედებები იქნება. ვფიქრობ, სანქციები არ იქნება, იქნება კრიტიკული შენიშვნა და განცხადებები. ბოლო სამი თვეა, ყველა შეხვედრაზე ჩვენი პარტნიორებიდან მუდამ არის თხოვნა და საკმაოდ მკაცრი, მოთხოვნის სტილშიც, მოაწერეთ ხელიო, მაგრამ არ მოაწერეს. გუშინ ევროკავშირის პრეზიდენტმაც გვითხრა პირდაპირ, მაიმუნობას და თამაშს თავი დაანებეთ და საქმეს მიხედეთო. საქმეს კი არ მივხედეთ, უარესი ვქენით, მაგრამ არსებობს ოპოზიცია, რომელიც ხელს არ აწერს დოკუმენტს.

- "ქართულ ოცნებას" გაცნობიერებული აქვს, გახარია ხმებს რომ წაართმევს და ბარიერის გადალახვის ეშინია? - ძირითადად, ეს არის. "ქართულმა ოცნებამ" ამ გადაწყვეტილებით მოხსნა ყოველგვარი მოულოდნელობა. გულწრფელად გითხრათ, მე არ მგონია, გახარიამ მაღალი პროცენტი აიღოს, ვვარაუდობ, 5 პროცენტის ფარგლებში იქნება ეს, მაგრამ შესაძლოა, მათ უფრო აქვთ ზუსტი ინფორმაციები. არსებული ოპოზიციური სპექტრიდან გამომდინარე, არ ველოდებოდი, "ქართული ოცნება" 43 პროცენტს თუ ვერ აიღებდა, დიდი ალბათობით, აიღებდა, მაგრამ ახლანდელი ქმედება ჩემთვის გაუგებარია. თავს ვანებებთ იმაზე ლაპარაკს, ქვეყნისთვის რამდენად მისაღებია ეს, ეს ცალკე თემაა. დღეს ერთი-ორი კაცი თუ ფიქრობს ქვეყანაზე და არა - პოლიტიკური ძალა. ძირითადად, ყველა ძალაუფლების მოპოვებაზეა. ძალიან მეეჭვება ახლა ოპოზიციამ გონივრული გადაწყვეტილება მიიღოს. დღემდე ვერ გავიგე ისიც, რა უნდა "ნაციონალურ მოძრაობას", რატომ არ აწერს ხელს დოკუმენტს. ბოლოსდაბოლოს, თუ ერთ პუნქტზეა ლაპარაკი, შენიშვნის სახით ხომ შეეძლოთ ჩაეწერათ და ხელი მოეწერათ. რაც დაბალი იქნება ბარიერი არჩევნებზე, "ნაციონალურ მოძრაობას" ეს მაინცდამაინც ხელს არ აძლევს, მაგრამ არც მაღალი ბარიერი არ მისცემს შედეგს, ამასაც უნდა მიხვდნენ.

მამუკა არეშიძე: - ეს მოულოდნელი და ერთგვარი სარისკო გადაწყვეტილებაა. არ არის გამორიცხული, დასავლელი პარტნიორები ძალიან გაღიზიანებულები დარჩნენ ამ ვითარებით. ჩვენი პოლიტელიტის დამსახურებაა ის, რომ ამდენად ღრმად შემოვიდნენ ჩვენს პოლიტიკურ პროცესში ჩვენი დასავლელი პარტნიორები. ეტყობა, გენეტიკური კოდიდან გამომდინარეა აუცილებელი სხვების ჩარევა. რატომღაც ჩვენ ვერ ვახერხებთ დიალოგის რეჟიმში საკითხის გადაწყვეტას და პოლიტიკური კრიზისიდან გამოსვლას, ამიტომ ვრთავთ სხვას, ეს ისტორიულად ასეა. ძალიან ღრმად შემოვიდნენ ახლა ჩვენს შინაურ საქმეებში და რაც უფრო ღრმად შემოუშვებ, მით მეტი პრეტენციზია აქვთ, თუ გინდა მეგობარი იყოს. დარწმუნებული ვარ აუცილებლად მოითხოვენ შესაბამის ადეკვატურ პასუხს. შარლ მიშელისა და სალომე ზურაბიშვილის შეხვედრა ამ კონტექსტში შეიძლება განვიხილოთ. არ მგონია გარკვეული ზონდაჟის გარეშე მიღებული გადაწყვეტილება იყოს.

- ფიქრობთ რომ ჩააყენებდნენ საქმის კურსში დასავლელ პარტნიორებს? - არა მარტო ჩააყენებდა, შეიძლება კონსულტაციებიც მიიღეს. იმდენად მოულოდნელი იყო "ქარული ოცნების" ეს გადაწყვეტილება და იმდენად არ ჯდებოდა მიმდინარე პროცესების ჩარჩოში, სხვანაირად ვერ წარმომიდგენია. შიდა სამზარეულოს არცოდნის გამო რთულია დასკვნების გაკეთება. ზოგადად, შეგვიძლია ვთქვათ, არიქა, დავიღუპეთ, "ქართულმა ოცნებამ" გადააგდო ჩვენი დასავლელი პარტნიორებიო. ეს ქართული პოლიტიკის თვისებაა, თავისი პოლიტიკური ინტერესებიდან გამომდინარე მეგობრების უხერხულ მდგომარეობაში ჩაგდება. მაგრამ "ნაცმოძრაობამ" უფრო უარესი არ გააკეთა? მიუხედავად იმისა, რომ იძახეს, ქვეყანაში არჩევნები გაგვიყალბესო, ტერორიაო, აიძულეს დასავლელი პარტნიორები ჩართულიყვნენ ამ პროცესში და შემდეგ ამ დოკუმენტს ხელი არ მოაწერეს. " ნაცმოძრაობის" წარმომადგენლები უფრო აგრესიულები არიან, ამას გვერდიდან ხომ უყურებენ ჩვენი დასავლელი პარტნიორები. ირონიის სიბრტყეში გადადის ეს ყველაფერი.

- ბატონო მამუკა, არასამთავრობო ორგანიზაციები ამბობენ, რომ ატლანტიკურ კურსზე უარის თქმას ნიშნავს "ქართული ოცნების" ეს ნაბიჯი... - მე ასე არ ვუყურებ. ზოგიერთი არასამთავრობო ისეა ანგაჟირებულები, ოღონდ თქვან რამე. მათი აზრი საზოგადოების გადამწყვეტი ნაწილისთვის არაფერს ნიშნავს. ეს აზრი მნიშვნელოვანია დასავლეთში მხოლოდ იმ ორგანიზაციებისთვის, რომლებიც მაგათი ნაწილია. ეს არის დემოკრატიული არასამთავრობო ორგანიზაციების ერთი ნაწილი, რომელიც გრანტების სისტემაზეა განთავსებული და ახმოვანებენ იმას, რასაც თვლიან საჭიროდ. არც ის შემიმჩნევია, რომ საქართველოზე შესტკიოდეთ გული. რაც შეეხება ვითარებას, არ არის ჯანსაღი და სასიამოვნი ვითარება, რაც მოხდა. ბოლო 9 თვეა, ამით ვართ დაკავებული მაშინ, როცა უმძიმესი გეოპოლიტიკური გამოწვევებია ქვეყანაში. ამის გამო ხდება, რომ დასავლეთი ყველაფერს ცდილობს, სტაბილური ვითარება შექმნას, რადგან პლატფორმად სჭირდება საქართველო სამხრეთკავკასიიის პოლიტიკაში დასაბრუნებლად და ახლო აღმოსავლეთში ფეხის მყარად მოსაკიდებლად.

- ქვეყანა რას იზარალებს ამ გადაწყვეტილებით? - შეიძლება პერსონალურ სანქციებზე იყოს ლაპარაკი, შეიძლება ესეც არ განხორციელდეს. დასავლეთს უფრო მნიშვნელოვანი ამოცანა აქვს დღეს ამ რეგიონში, ვიდრე ქართული შიდა პოლიტიკური გარჩევებია, აქედან გამომდინარე, ნებისმიერი სანქცია კიდევ უფრო მეტად დაძაბავს პოლიტიკურ ვითარებას. ეს ძალიან კარგად ესმით და რაც უნდა ილაპარაკოს ოპოზიციამ სანქციებზე, ისეთი ტიპის სანქციები არ იქნება, რომელიც იმოქმედებს ქვეყნის საერთო მდგომარეობაზე.

- ფაქტია, ისმის ძალიან კრიტიკული შეფასებები... - ვიცი, რამდენემი თვეა, ჩვენ ამას ვისმენთ. ასეთი განცხადებები გარკვეულ უჯრაში იდება და გროვდება. გაღიზინების ხარისხი თუ ძალიან გაიზარდა, იქნება გატარებული ღონისძიებები. სანქციები მარტო იმას არ ნიშნავს, რომ რაღაც თემის მიმართ სანქციური რეჟიმი შექმნან, შეიძლება ზოგიერთი თანამშრომლობის ფორმატრი შეჩერდეს ასეთ დროს. ასეთი ტიპის ნაბიჯებსაც დგამს დასავლეთი. მაგალითად, უნგრეთის მიმართ გატარდა, თუმცა გეოპოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე, არ მგონია, ქართულ შიდაპოლიტიკურ დავას გადააყოლებენ სტრატეგიულ ამოცანებს.

- როგორ ფიქრობთ, რატომ დასჭირდა ხელისუფლებას, ეს ნაბიჯი გადაედგა? - ის ლაპარაკი, რომ 43 პროცენტის შეეშინდა და ამიტომ გავიდა ხელშეკრულებიდან, არ მიმაჩნია სწორად, ჩემი რწმენით, დღევანდელი ვითრებიდან გამომდინარე, 43 პროცენტი გარანტირებული აქვთ, განსაკუთრებით - თბილისში. მე მაინც ვთვლი, რომ ეს იყო ერთგვარი კონტრღონისძიება იმის, რომ "ნაცმოძრაობამ" არ მოაწერა ხელი ამ დოკუმენტს, მეორე და მთავარი, მე მაინც მგონია, დასავლეთის განსაკუთრებული აქტიურობა სასამართლო რეფორმასთან დაკავშირებით რომ არის, ამიტომ გადადგეს ეს ნაბიჯი. "ქართული ოცნება" ატარებს სასამართლო რეფორმას ისე, როგორც უნდა.

(სპეციალურად საიტისთვის)